چالش های پیشگیری وضعی از فساد قضایی با تمرکز بر شفافیت و نظارت

زمینه و هدف: فساد به‌عنوان یکی از واقعیت‌های نامیمون جامعه امروزی، رشد بی‌سابقه‌ای در نظام اداری، سیاسی، اجتماعی و قضایی داشته است. این پدیده در بسیاری از نقاط جهان عدالت را خدشه‌دار نموده، مانع دسترسی شهروندان به حل‌وفصل بی‌طرفانه دعاوی می‌شود؛ و اعتماد عمومی به حکمرانی و حاکمیت یک کشور را متزلزل می‌نماید. نقطه مقابل فساد، عدالت است، چراکه عدالت در حفظ قابلیت پاسخگویی به شهروندان و همچنین، سایر نهادهای دولتی بسیار مهم است. بعضاً، خودِ نهادهای عدالت‌محور نیز می‌توانند بخشی از موضوع فساد باشند. فساد قضایی، دسترسی و کیفیت عدالت و مشروعیت را نه تنها در نهادهای بخش قضایی کاهش می‌دهد، بلکه بر عملکرد دولت و سایر نهادهای حکومتی نیز تاثیر منفی می‌گذارد.روش: روش پژوهش حاضر، کتابخانه‌ای و تحلیلی بوده و ضمن ارزیابی روش‌های پیشگیری وضعی به کارگرفته شده در نظام قضایی ایران، در پایان به طرح پیشنهاداتی در جهت تقویت پیشگیری وضعی از فساد قضایی می‌پردازد.یافته‌ها و نتایج: مصادیق و مواردی از جرایم مانند ارتشاء، سوء‌استفاده از موقعیت شغلی، بازداشت غیرقانونی و مجموعه‌ای از تخلفات انتظامی در ذیل عنوان فساد قضایی جای می‌گیرند که دارای آثار سوء جدی بر جامعه بوده و علاوه بر روش‌های پیشگیری اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، کنترل آن در کوتاه‌مدت نیازمند بکارگیری روش‌های پیشگیری وضعی است. از جمله مهم‌ترین ابزارهای پیشگیری وضعی از جرایم می‌توان  بر دو عامل شفافیت و نظارت اشاره کرد.

Situational crime Prevention of Judicial Corruption

AbstractCorruption has become an unprecedented growth in the administrative, political, social and judicial system as one of the unimaginable realities of today’s society. In many parts of the world, this phenomenon undermines justice and prevents citizens from accessing unilateral claims. And it undermines public confidence in the sovereignty and sovereignty of a country. Situational prevention as one of the methods of crime prevention that has been given special attention in recent decades. Corruption as one of the most important crimes has serious effects on society and judicial corruption is obstacle for corruption cure, and in addition to social and economic prevention methods and politically, its control in the short term requires the use of situational prevention methods. One of the most important tools for preventing crime is focusing on two factors: transparency and oversight. The present article addresses both of these issues and concludes after classifying and evaluating their different types.