نقش آموزش در ارتقا شاخص‌های هویت ملی؛ (بررسی موردی دانش‌آموزان شهر زنجان)

این مقاله به بررسی هویت اجتماعی دانش‌آموزان مقطع متوسطه با تاکید بر بُعد هویت ملی آنان می‌پردازد. در این مقاله سعی شده به این پرسش پاسخ داده شود که چگونه می‌توانیم میزان تعلق به هویت ملی دانش‌آموزان را افزایش دهیم؟ جامعه هدف دانش‌آموزان، دو دبیرستان از نواحی یک و دو شهر زنجان و به تعداد 700 نفر بوده که از آن تعداد، 30 نفر به منظور حضور در کارگاه انتخاب شدند. نوع پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و حل مسیله و بر اساس زمانی، طولی و پانلی بوده است. روش تحقیق از نوع کیفی و با تاکید بر تکنیک pcm (مدیریت سیکل پروژه) بوده است. در بحث مبانی نظری علاوه بر دیدگاه‌های خرد، کلان و تلفیقی راجع به هویت، از نظریات تاجفل، گیدنز، جنکینز و پیتربورک نیز استفاده شده است. جمع‌آوری اطلاعات از طریق تشکیل کارگاه‌ها و پرسشنامه حاصل شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد میزان تعلق به هویت ملی کل دانش‌آموزان در مقایسه با قبل از اجرای طرح، 10 درصد افزایش یافته است. میزان تعلق به هویت ملی در بین دانش‌آموزان پسر، 15 درصد و در بین دختران 5 درصد در مقایسه با قبل از اجرای طرح افزایش یافته است. میانگین نمره هویت تک‌تک دانش‌آموزان دختر و پسر در مقایسه با قبل از اجرای طرح، تقریباً دو برابر شده است. همچنین میزان آشنایی دانش‌آموزان با مشاهیر و مفاخر ایران‌زمین، عناصر فرهنگ ملی، آثار تاریخی و ملی ایران‌زمین، موسیقی ایرانی و برخی اسطوره‌های ملی ـ که شاخص‌های هویت ملی هستند ـ در مقایسه با قبل از اجرای طرح، دو برابر شده است.