خانواده و هویت ملی؛ بررسی موردی دانش‌آموزان شهر یزد

مسیله هویت ملی نوجوانان با توجه به نقش سازنده آنان در سرنوشت آینده کشور اهمیت زیادی دارد. هویت ملی از این نظر اهمیت دارد که بر تمامی حوزه‌ها از جمله فرهنگ، اجتماع و سیاست و حتی اقتصاد سایه افکنده و خانواده به سبب الگوگیری نوجوانان از والدین، می‌تواند از عوامل موثر در این زمینه باشد. هدف از این مقاله بررسی تاثیر خانواده در شکل‌گیری هویت ملی دانش‌آموزان شهرستان یزد است. روش پژوهش در این مطالعه، پیمایش و به لحاظ زمانی مقطعی است. جامعه آماری دانش‌آموزان مقطع متوسطه است که تعداد 120 نفر از آنها از طریق فرمول کوکران و به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای مورد بررسی قرار گرفته‌اند. ابزار مورد استفاده در این مطالعه، پرسشنامه است. پرسشنامه پس از احراز اعتبار و پایایی در مرحله مقدماتی، برای جمع‌آوری داده‌ها در مرحله نهایی مورد استفاده قرار گرفت. در این تحقیق، از اعتبار صوری استفاده شده است. بدین ترتیب که پیش‌آزمون با تعداد 40 پرسشنامه انجام گرفت و برخی گویه‌ها و پرسش‌ها، پس از مشورت و نظرخواهی از کارشناسان و اساتید دانشگاه که دارای اشکال و ابهام بودند، اصلاح شدند. به منظور برآورد پایایی سنجه‌های مهم در پژوهش حاضر، از ضریب آلفای کرونباخ[1] استفاده شد و بر اساس امکانات بسته نرم‌افزاری خاص علوم اجتماعی(spss) داده‌ها توصیف و تحلیل شده‌اند. بر اساس یافته‌های این پژوهش، رابطه متغیرهای هویت ملی والدین، جنس، بهره‌مندی از وسایل ارتباط جمعی، روابط صمیمی والدین با هویت ملی تایید ولی رابطه متغیرهای سن، بُعد خانوار، مقطع تحصیلی، پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی والدین، انسجام خانواده، همدلی خانواده و گفت‌و‌شنود با این متغیر، تایید نشد. نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان داد که جنس و هویت ملی والدین بیشترین تاثیر مستقیم را بر میزان هویت ملی دانش‌آموزان داشته است. همچنین متغیرهای جنس و هویت ملی والدین با متغیر وابسته رابطه مستقیم داشته‏‌اند