نقش‌آفرینی دانشگاه در فرآیند توسعه پایدار، از رهگذر تولید سرمایه اجتماعی

چکیده اگرچه «توسعه پایدار» به آرمانی جهانی بدل شده است، اما دستیابی به آن، نیازمند بازشناسی و بازاندیشی مفاهیم و بایسته‌های هم‌گرا با این پنداره زیست‌گرایانه است. ازاین‌رو، بخش گسترده‌ای از این نگاشته، مفهومی است؛ چراکه هدف این جستار، افزون بر بازکاوی مفاهیمی همچون «سرمایه اجتماعی» و کژراه‌هایی که روایت کنونی توسعه می‌پیماید، پافشاری بر نقش نهادهای تولید دانش و بایسته‌های بنیادین ماهیت دانشی است که می‌تواند بر کمیت و کیفیت سرمایه اجتماعی و درنهایت، بر توسعه پایدار، اثرگذار باشد. مفهوم‌پردازی و بهره‌گیری از رویکردی تحلیلی و نقادانه، نیازمند بازنگری نظام‌مند، تحلیلیو نقادان است که بخشی از روش‌شناسی این نگاشته را پوشش می‌دهد و موجب دگرنویسی در سبک آن نیز شده است؛ اما پویشی در زیست‌تجربه‌های نهادهای بین‌المللی و برخی از کشورهای پیشرو، جنبه عملی‌تر بدان بخشیده است. بحث و جمع‌بندی، بر پایه بنیان‌های نظری و زیست‌تجربه‌ها نگاشته شده است و بر کیفیت، تناسب آموزش، بایسته‌های مفهومی و رویکردهای نوین آموزش آینده پای می‌فشارد؛ مفاهیمی که بازتاب آن در سرمایه اجتماعی شهروندان، می‌تواند مسیر توسعه پایدار را هموار سازد.