دیدگاه صاحب‌ نظران در مورد ذهنیت جامعه ایرانی به فضاهای تفریحی با استفاده از الگوی نظری ِمکان سوم اولدنبرگ

مقاله حاضر با هدف بررسی دیدگاه صاحب ‌نظران در مورد ذهنیت جامعه ایرانی به فضاهای تفریحی انجام شد. روش پژوهش کیفی و مبتنی بر نظریه‌پردازی زمینه‌ای بود که برای این منظور با تعداد 17 نفر از اساتید و صاحب‌نظران علوم اجتماعی (گرایش‌های تعاون و رفاه اجتماعی، برنامه‌ریزی اجتماعی و سیاست‌گذاری فرهنگی) دانشگاه‌های تهران، علامه طباطبائی و خوارزمی مصاحبه شد و متون مصاحبه با بهره‌گیری از نرم افزار maxqda مورد تحلیل و واکاوی قرار گرفت. یافته‌ها حاکی از وجود دو گزاره محوری در باب اقدامات رفاهی حاکمیت در فضاهای تفریحی بود: الف. فضاهای تفریحی عرصه‌ای خنثی، همسطح، قابل دسترسی و ساده نمی‌باشند. ب. جامعه ایرانی خواهان فضاهای تفریحی کنترل ناپذیر و یا کمتر کنترل پذیر از سوی حاکمیت است. همچنین نتایج نشان داد که فضاهای تفریحی می‌توانند از معنای محیطی برای سرگرمی و شکل‌دهی به اوقات خوش در وقت فراغت به سوژه‌هایی بدل شوند که خواهان انتقادات مهم به ارزش‌ها و هنجارها از مسیر نافرمانی و بدفرمانی مدنی باشند. از این رو، پیشنهاد می‌گردد با اتخاذ استراتژی‌هایی چون ایجاد تفریحات هدفمند در فضاهای عمومی، سرمایه‌گذاری و رسیدگی به فضاهای تفریحی ِمورد علاقه مردم و افزایش کیفیت آن، بازتولید معنایی در رسانه‌های رسمی به عنوان در دسترس‌ترین فضاهای تفریحی، افزایش جشنواره‌ها و کارناول‌های مذهبی در سطح جامعه به‌ویژه در فضاهای قابل دسترس برای همگان مثل خیابان و بسترسازی استفاده از فضاهای تفریحی برای قشر نیازمند جامعه می‌توان به تقویت فضامکان‌های تفریحی در جامعه ایران و جلوگیری از تبدیل آن‌ها به الگوهای نافرمانی و یا بدفرمانی مدنی اقدام نمود.

viewpoints of experts about the mentality of iranian society towards recreational spaces: applying the theoretical model of oldenburg’s third place

the present study aims to review the opinions of experts on the iranian society’s mentality towards recreational spaces. this is a qualitative research based on contextual theorizing, for which, 17 professors and experts in the field pf social sciences (cooperative trends and social welfare, social planning and cultural policymaking) from tehran, allameh tabatabai and kharazmi universities were interviewed and the data were analyzed using maxqda software. the findings indicated the existence of two central propositions about the government’s welfare schemes in recreational spaces: 1) entertainment spaces are not neutral, level, accessible and simple. 2) iranian society wants entertainment spaces that either uncontrollable or less controllable by the government. also, the results showed that recreational spaces can change from the environmental to entertainment purpose and shape good liesure times to the subjects that require important criticisms of values and norms from civil disobedience and misbehavior. therefore, it is suggested to adopt strategies such as creating purposeful entertainment in public spaces, investing and taking care of spaces related to people and increasing its quality, reproducing meaning in the official media as the most accessible entertainment spaces, increasing festivals and religious carnivals, making them accessible to everyone, such as with connecting streets, and creating a platform for the needy sections of the society. with these, it is possible to strengthen the recreational spaces in the iranian society and prevent them from becoming models of disobedience or civil disobedience.