نوستالژی وطن در زندگی روزمره ایرانیان مهاجر

ایران در چند دهه اخیر یکی از کشورهای مهاجرفرست جهان به شمار می‌رود. مهاجرت ایرانیان را می‌توان در قالب سه موج مهاجرت، به سه دوره زمانی تقسیم‌بندی کرد: الف) سال‌های 1979-1950 که عمده مهاجرت‌ها به منظور تحصیلات عالی و به قصد بازگشت به ایران بود؛ ب) سال‌های 1995-1979 که بیشتر مهاجرت‌ها، مهاجرت‌های اجباری به دلیل انقلاب و جنگ بود؛ ج) سال‌های 1995 تاکنون که اکثر مهاجرت‌ها با اهداف اقتصادی و به منظور دستیابی به ثبات و زندگی بهتر و بدون قصد بازگشت به کشور است. هدف این پژوهش بررسی خاطره و احساس نوستالژی ایرانیان مهاجر در این سه دوره زمانی است. بدین‌منظور از نظریه‌های حافظه جمعی و نوستالژی برای تحلیل یافته‌ها استفاده شد. این پژوهش کیفی است و داده‌های آن از طریق مصاحبه‌های عمیقِ مجازی (اسکایپ و واتس‌اپ) به‌دست آمد. در این مطالعه با 11 مهاجر ساکن کشورهای استرالیا، آلمان، هلند و سوئد مصاحبه شد. نتایج نشان می‌دهد خاطرات و نوستالژی‌ها در گروه اول عمدتاً حول خاطرات کودکی، در گروه دوم با محوریت فعالیت‌های سیاسی و در گروه سوم بر محور مشکلات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی قرار دارند. خاطرات گروه اول و دوم بیشتر با احساس نوستالژی همراه است و احساس نوستالژی در هر سه دوره در مردان مصاحبه‌شده بیش از زنان است.

nostalgia for homeland in the daily lives of iranian migrants

in recent decades, iran has been considered one of the leading countries in terms of emigration. iranian migration can be categorized into three waves, corresponding to three time periods. a) the years 1950-1979, during which most migrations were for higher education with the intention of returning to iran. b) the years 1979-1995, when most migrations were forced due to revolution and war. c) the years 1995 to the present, where the majority of migrations are for economic reasons, aimed at achieving stability and a better life, without the intention of returning to the country. the aim of this research is to examine the memories and feelings of nostalgia among iranian migrants during these three time periods. to this end, theories of collective memory and nostalgia were used to analyze the findings. this is a qualitative study, and the data were obtained through in-depth virtual interviews (via skype and whatsapp). in this study, interviews were conducted with 11 migrants residing in australia, germany, the netherlands, and sweden. the results indicate that memories and nostalgias in the first group primarily revolve around childhood memories, in the second group focus on political activities, and in the third group center on economic, social, and cultural issues. memories from the first and second groups are more closely associated with feelings of nostalgia, and the sense of nostalgia in all three periods is more pronounced among the male interviewees than the female ones.