بسترهای تشدید فاصله بین پیروان ادیان و مذاهب در استان سیستان و بلوچستان

در بستر متنوع قومی و مذهبی ایران زمین، دائما مسئله نحوه و کیفیت تعامل بین اقوام و پیروان مذاهب  مورد بحث بوده است. این تعامل می‌تواند متاثر از عوامل واگرا باشد. نظر به اهمیت دوچندان همسویی و وحدت ملی در شرایط تاریخی کنونی، در این مقاله سعی شده است تا زمینه‌ها  و دلایل تشدید اختلاف و فاصله افتادن بین ادیان و مذاهب در استان سیستان و بلوچستان، که میزبان پیروان اقوام و مذاهب متعددی است، مطالعه شود. در این مقاله ذیل چارچوب مطالعه کیفی و بر اساس نظریه زمینه‌ای با 25 نفر از ساکنین استان سیستان و بلوچستان طی بازه زمانی 6 ماهه مصاحبه انجام شده است. روش نمونه‌گیری بر اساس نمونه‌گیری نظری بوده و با مشارکت‌کنندگان مصاحبه نیمه‌ساختاریافته صورت گرفته است. یافته‌ها بر اساس روش اشتراوس و کوربین کدگذاری و تحلیل شده‌اند. در کدگذاری باز، متن مصاحبه‌ها چندین بار خوانده و حدود 95 مفهوم از جملات معنی‌دار استخراج شد. مفاهیم در کدگذاری محوری در  16 مقولهٔ فرعی و 7 مقولهٔ اصلی و انتزاعی‌تر تلفیق شدند. در نهایت یک مقولهٔ هسته‌ای نهایی «نیروهای واگرا و ازهم‌گسیختگی تعاملات بین ادیان و مذاهب» که جامع و چکیده‌ای از تمامی مقولات اصلی و تحلیل داستانی از فرایند داده‌هاست، استخراج شد. این مطالعه ثابت می‌کند که عواملی تحت عنوان تبعیض، عدم پذیرش دیگری، نابخردی برخی علمای دینی و فقدان گفت‌وگوی آزاد و در بستری که بنا به مشکلات اقتصادی و تحت تاثیر جغرافیای فرهنگی شکل گرفته و با مداخله عواملی مانند تعصبات شدید قومی و دینی منجر به شکل‌گیری شبکه تعاملی متعصب و منافع داخلی و خارجی شده است که در راستای منع تعامل بین ادیان و مذاهب فعالیت می‌کنند. پیامد این فرایند هم روی آوردن به کنش تحقیرآمیز و توهین‌آمیز افراد و همچنین تغییر تصور آن‌ها نسبت به دین است.

reasons for intensified distance between the followers of different religions and sects in sistan and baluchestan province

the study emphasizes the exacerbated areas of conflict and distance between religions and sects in iran’s southeastern province of sistan and baluchestan. within the framework of a qualitative study and based on the grounded theory, interviews were conducted with 25 residents of the province over a six-month period. following the principle of theoretical sampling, semi-structured interviews were conducted with the participants. the findings were coded and analyzed through the strauss and corbin method. in open coding, the interviews were read multiple times, resulting in the extraction of approximately 95 meaningful concepts. these were then synthesized into 7 main and abstract categories as well as 16 subcategories. finally, a core category &conflicting forces and disintegration of interactions between religions and sects,& which is comprehensive and concise, was extracted capturing all the main categories and narrative of the data. this research demonstrates that factors such as discrimination, non-acceptance of others, lack of wisdom among some religious scholars, and the absence of free discourse in a socio-cultural context shaped by economic problems and influenced by geographical factors as well as the intervention of factors such as extreme ethnic and religious prejudices, led to the formation of an extremist and biased network with internal and external interests, which work towards preventing interaction between religions and sects. the outcome of this process is humiliating and insulting actions of people, as well as a change in their perception of religion.