«مرگ خود و مردن دیگری»: روایت دو فرهنگ عرفی/ عقیدتی‌معنوی(کاوشی در نظریه اجتماعی، نهج‌البلاغه، مثنوی معنوی)

چه معنایی برای مرگ می‌توان تصور کرد؟ مردن را چگونه باید فهمید؟ با مرگ خود و مردن دیگری در لحظه سرنوشت محتوم و مختوم چگونه مواجه می‌شویم؟ اینها سوالاتی وجودی هستند به قدمت تاریخ زیستن بشریت. به این معنا و به‌عبارتی دیگر، ما برای زیستنی معنامند، خود نیازمند مواجهه‌ای معنامند و البته درست با مرگ خود و مردن دیگری هستیم. از این حیث فرهنگ است که ساختارهای معرفتی وجودی برای تکوین زیست‌جهانی معنامند از این دست را فراهم می‌سازد، تا من تو او بهتر بتوانیم با چنین رخداد وجودی، فرهنگی و اجتماعی مواجه شویم. آشکار است که منبع تغذیه این تکوین همانا روایت‌های فرهنگی از مرگ و مردن است که علم و دین و عرفان ممثل آن‌اند؛‌ علم ممثلی است برای فرهنگ عرفی و دین نیز ممثلی است برای فرهنگ شرعی و عرفان نیز ممثلی است برای فرهنگ معنوی. ازاین‌رو، این مقاله با طرح چند پرسش مشخص در پی کاویدن چنین روایتی از طریق سه سرمتن (علمی دینی ادبی) است: الف) مرگ و مردن خود/ دیگری در متن عرفی نظریه اجتماعی مرگ با چه نشانه‌های فرهنگی و آثار اجتماعی وصف شده است؟ ب) مرگ و مردن خود/ دیگری در متن شرعی نهج‌البلاغه با چه نشانه‌های عقیدتی و آثار معرفتی‌‌ وجودی وصف شده است؟ ج) مرگ و مردن خود/ دیگری در متن ادبی مثنوی معنوی با چه نشانه‌های معرفتی و آثار عقیدتی‌ ‌وجودی وصف شده است؟

Death of the Self and Dying of the Other: A Narration of Two Secular / Religious Cultures(Inquiry in “Social Theory, NahjalBelaghe and MasnaviI Ma'navi”)

What does “death” mean? How death is even understood? How do we face with the death of the self and dying of the other in the moment of sealed and inevitable fate? These are existential questions which are as old as humanity life. In this sense and in other words, in order to have a meaningful life, we need a meaningful and of course right confrontation with death of the self and dying of the other. In this respect, this is culture that provides the epistemic and existential structures for developing a meaningful life in the world, so I, You and S/He will be able to face with such a social and cultural existential event. It is obvious that the power supply of this development is indeed the cultural narratives of death and dying, and science, religion and mysticism are their representatives. Science is the representative of the secular culture, and religion is the representative of the religious culture and mysticism is also the representative of the spiritual culture. Using specific questions, the article seeks to explore this narrative through three texts (scientific, religious, and literary one): A) What cultural signs and social works have been used in the secular text of social theory of death to describe “death of the self and dying of the other”?  B) What religious signs and the epistemic and existential works have been used in the religious text of Nahj alBalagha to describe “death of the self and dying of the other”?  C) What epistemic signs and the conscience existential works have been used in the literary text of MasnaviI Ma'navi to describe “death of the self and dying of the other”?