دوسوگرایی جامعه‌شناختی در دوران سه پادشاه قاجار از نگاه سفرنامه‌نویسان زن انگلیسی

تفسیر جهان و پدیده های موجود در آن از زاویه یک گروه خاص (مانند مردان) نمی‌تواند تفسیر به ‌راستی حقیقی از جهان و پدیده‌های آن باشد. چشم انداز زنانه امکان دیدن و تفسیر کردن پدیده های جدید، متفاوت یا مغفول مانده از نگاه مردان را فراهم می‌کند. در پژوهش حاضر چشم اندازی زنانه را در راستای کشف خاستگاه مسئله دوسوگرایی، به‌عنوان یکی از مسائلی که امروزه در عرصه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، پزشکی و حتی اقتصادی از مسائل عمده به‌شمار می آید، برگزیدیم و به ‌پیگیری این نگاه خاص در زوایای تاریخ پرداختیم؛ سوال اصلی در این پژوهش این‌گونه طرح گردیده است: از نگاه سفرنامه‌نویسان زن انگلیسی، دوسوگرایی (دوگانگی) جامعه شناختی و فرهنگی ایرانیان در دوران سه پادشاه قاجار (ناصرالدین شاه، محمدعلی شاه و احمدشاه) شامل چه انواعی می‌گردد؟ این پژوهش با استفاده از رویکرد نوع‌شناسی و با استعانت از نظریه مرتون درباره انواع دوسوگرایی روان‌شناختی و جامعه‌شناختی و از طریق تکنیک‌های بررسی تاریخی و تحلیل محتوا سعی نموده است به‌پرسش مذکور پاسخ دهد. دستاوردهای این پژوهش حاکی از شناسایی پنج نوع دوسوگرایی (دوگانگی) اجتماعی و فرهنگی در میان ایرانیان از نگاه مسافران زن انگلیسی است.