تعامل بین اعداد و توجه فضایی در افراد ایرانی

چکیده مقدمه: مطالعات قبلی بر روی بازنمایی ذهنی اعداد حاکی از وجود رابطه بین اعداد و فضا می باشد. از این بازنمایی به‌عنوان محور ذهنی اعداد یاد می‌شود که در آن اعداد کوچک در سمت چپ و اعداد بزرگ در سمت چپ می‌باشند. هم‌چنین معلوم شده است که این بازنمایی تحت تاثیر جهت خط نوشتاری قرار دارد. هدف این مطالعه بررسی رابطه عدد- فضا و تعیین خاستگاه آن با توجه به ویژگی‌های خط فارسی بود.مواد و روش‌ها: در تجربه اول 30 دانشجو برای تکمیل دو تکلیف نمادین و غیر نمادین توجه پوسنر مشارکت کردند. در تجربه دوم نیز همان تکلیف نمادین برای 37 نفر دانشجوی دیگر ارایه شد و پتانسیل‌های برانگیخته وابسته به رویداد توسط دستگاه الکتروآنسفالوگرافی ثبت گردید. یافته‌ها: داده‌ها توسط آزمون آماری تکرار سنجش (ranova) مورد بررسی قرار گرفت. تعامل معناداری بین بزرگی و سمت محرک نبود (51/0p = ،437/0f =). اثر بزرگی معنادار بود (03/ 0p = ،21/5f = ). به‌نحوی که سرعت پاسخ‌دهی کمیت‌های بزرگ‌تر (14 ± 475 هزارم ثانیه)، بیشتر از سرعت پاسخ‌دهی برای کمیت‌های کوچ‌کتر ( 13± 468 هزارم ثانیه) بود. هم‌چنین سرعت پاسخ‌دهی برای کمیت‌های غیر نمادین کندتر (14 ± 479) از کمیت‌های ‌نمادین ( 13± 464) بود (03/0p = ،12/5f = ). نتایج تجربه دوم نیز مشابه تجربه اول بود یعنی تنها اثر اصلی بزرگی معنادار بود (005/0p = ،612/9f = ). هیچ کدام از اثرات اصلی و تعاملی نهفتگی مولفه p300 نبود.نتیجه‌‌گیری: نتایج رفتاری حاکی از وجود اثر اندازه بود. لیکن تعامل بین بزرگی و سمت محرک هدف (پدیده snarc) مشاهده نشد. یعنی مشاهده بزرگی باعث سوق توجه ذهنی به سمت راست یا چپ نگردید. نتایج erp نیز نتایج رفتاری را تایید کرد. به‌طور خلاصه، پدیده تعامل بزرگی اعداد با سمت ارایه محرک در ایرانیان متفاوت از سایر زبان‌ها به‌جز عبری است. این تفاوت ناشی از بازنمایی ذهنی اعداد نبوده و باید علت را در سطح دیگری از پردازش‌ها دنبال نمود.کلید واژه‌ها: عدد، بازنمایی ذهنی، توجه