اثربخشی فعالیت‌های یکپارچگی حسی- حرکتی بر نشانه‌های اختلال نقص توجه- بیش‌فعالی

چکیدهمقدمه: ‌اختلال نقص توجه- بیش‌فعالی اختلال شایعی در دوران کودکی است و یافتن درمان موثری که از شدت و عمق نشانه‌های آن بکاهد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در پژوهش حاضر، اثر یکپارچگی حسی- حرکتی با تاکید بر حواس عمقی و دهلیزی به عنوان یک روش درمانی برای بهبود نشانه‌های اصلی این اختلال مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع مطالعات شبه آزمایشی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با دو گروه آزمایش و شاهد بود. از بین دانش‌آموزان 6 تا 12 ساله مبتلا به اختلال نقص توجه- بیش‌فعالی که در سال تحصیلی 91-1390 در شهر سمنان مشغول به تحصیل بودند، 32 دانش‌آموز به صورت تصادفی انتخاب و به دو گروه 16 نفری آزمایش و شاهد تقسیم شدند. گروه آزمایش هفته‌ای دو بار و طی 12 جلسه دو ساعته، مداخله یکپارچگی حسی- حرکتی (با تاکید بر حواس عمقی و دهلیزی) را دریافت نمودند. نشانه‌های اختلال نقص توجه- بیش‌فعالی هر دو گروه با استفاده از پرسش‌نامه نشانه‌های مرضی کودکان (child symptom inventory یا csi) (4) ارزیابی شد. داده‌های جمع‌آوری شده با آزمون‌های آماری shapiro-wilk و تحلیل کوواریانس چند متغیری (manova) و تک متغیری (uniancova) بررسی شدند.یافته‌ها: طبق آزمون مبتنی بر گزارش معلمان، گروه آزمایش در نمرات متغیر بی‌توجهی و بیش‌فعالی نسبت به گروه شاهد عملکرد بهتری داشت (001/0 > p)، ولی کاهش نمرات متغیر تکانشگری گروه آزمایش نسبت به گروه شاهد (050/0 < p) معنی‌دار نبود، ولی بر اساس آزمون مبتنی بر گزارش والدین در نمرات متغیر بی‌توجهی، بیش‌فعالی و تکانشگری گروه آزمایش نسبت به گروه شاهد عملکرد بهتری داشت (001/0 > p).نتیجه‎گیری: در مجموع مداخله یکپارچگی حسی- حرکتی با تاکید بر حواس عمقی و دهلیزی به طور معنی‌داری نقص توجه، بیش‌فعالی و تکانشگری را در جامعه مورد بررسی بهبود داد.کلید واژه‌ها: یکپارچگی حسی- حرکتی، حواس عمقی و دهلیزی، نقص توجه، بیش‌فعالی و تکانشگری