ارایه مدل «ورزش برای همه» در دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران: یک مطالعه کیفی

مقدمه: عوامل استرس‌زای دوره دانشجویی می‌تواند اثرات منفی بر سلامت و کیفیت زندگی دانشجویان داشته باشد. بنابراین، توجه به این عوامل و پیامدهای آن و اتخاذ راهکارهای مناسب برای رهایی از آن، از اهمیت خاصی برخوردار است. دسترسی به تسهیلات ورزش همگانی، عامل مهمی در گذران اوقات فراغت دانشجویان است و نقشی اساسی در سلامت جسمانی و روانی دانشجویان دارد و در نتیجه، بهبود کیفیت زندگی آن‌ها را به دنبال خواهد داشت. پژوهش حاضر با هدف ارایه مدل ورزش همگانی دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور انجام شد.مواد و روش‌ها: این مطالعه در چارچوب رویکرد کیفی و با به کارگیری روش تحقیق داده‌بنیاد انجام گرفت. شرکت‌کنندگان تحقیق را متخصصان و صاحب‌نظران مدیریت ورزشی، پیشکسوتان ورزشی و اعضای هیات علمی دانشگاه تشکیل دادند که به صورت نمونه‌گیری هدفمند و گلوله برفی جهت مصاحبه نیمه ساختار یافته انتخاب شدند و مصاحبه‌ها تا مرحله اشباع نظری ادامه یافت. داده‌ها به طور هم‌زمان با جمع‌آوری اطلاعات و با استفاده از روش strauss و corbin تجزیه و تحلیل گردید. اعتبار یافته‌ها به کمک روش‌های تطبیق توسط اعضا، بررسی همکار و مصاحبه‌های آزمایشی تعیین شد.یافته‌ها: نتایج دربرگیرنده 450 گزاره مفهومی اولیه با 14 مقوله و 41 مفهوم در قالب ابعاد شش‌گانه مدل پارادایمی بود. مدل شامل شرایط علی (1 مقوله)، پدیده اصلی (1 مقوله)، راهبرد (2 مقوله)، شرایط زمینه‌ای (5 مقوله)، شرایط محیطی (4 مقوله) و پیامد (1 مقوله) بود که الگوی ورزش همگانی دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران را تشکیل داد.نتیجه‌گیری: پیامد‌های به دست آمده از مدل نشان داد که بهبود نگرش و آگاهی، افزایش انگیزه و علاقه و افزایش نشاط و شادابی، افزایش میزان مشارکت در ورزش همگانی و در نهایت، سلامت و تندرستی دانشجویان را به ارمغان می‌آورد.