تجارب معلمان از مقاومت دانش‌آموزان در برابر هنجارهای مدرسه

هدف پژوهش حاضر توصیف تجارب زیسته معلمان از مقاومت دانش‌آموزان در برابر هنجارهای مدرسه بود. این پژوهش به روش کیفی با رویکرد پدیدارشناسی انجام شده است. به‌منظور احصای تجارب، 15 نفر از معلمان با روش نمونه‌گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شدند. داده‌ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته و عمیق گردآوری و به روش هفت مرحله‌ای کلایزی، با نرم‌افزار maxqda 2020 تحلیل شدند. پس از بررسی معتبر بودن داده‌ها از سوی مشارکت‌کنندگان، 181 کد به‌دست آمد که در قالب 6 مضمون اصلی و 22 مضمون فرعی تلخیص شدند. یافته‌ها نشان دادند که نقض ارزشها (نقض قوانین آموزشی، نقض قوانین انضباطی، نقض ارزشهای اخلاقی و نقض ارزشهای اجتماعی)، صلاحیتهای معلمی (سبک تدریس، تعامل بین معلم و دانش‌آموز، فن کلاس‌داری، حفظ شان و شخصیت دانش‌آموز و سعه صدر و گذشت)، اختلالات رفتاری در نوجوانی (رفتارهای ناسازگارانه، نیاز به توجه، قدرت طلبی و تقلید و الگو‌پذیری)، عملکرد خانواده (بازخورد تربیت خانواده در مدرسه، انسجام خانواده، ضعف پیوند بین خانواده و مدرسه، نظارت خانواده‌ها و اختلاف طبقاتی خانواده‌ها)، تعامل نوجوان با همسال (تسلیم فشار همسالان و همنوا شدن با همسالان) و آسیبهای رسانه و فضای مجازی (تغییر ارزشها و ترویج رفتارهای ناسالم)، مهم‌ترین مضامین اصلی و فرعی در تجارب معلمان است. از این رو دانش‌آموزان با توجه به اختلالات رفتاری در نوجوانی، آسیبهای موجود در خانواده، مدرسه، گروه همسالان و فضای مجازی در برابر هنجارهای مدرسه مقاومت می‌کنند.

teachers’ experiences of students resisting school norms

in order to sketch a better view of factors affecting students’ resistance to school norms, the experiences of 15 teachers who were purposefully selected to the point of data saturation, were recorded through extensive and semi-structured interviews. the analyses of the responses lead to the identification of 181 elements within 6 major and 22 minor themes. disregard for values, teaching competencies, behavioral disorders among adolescents, family role, adolescent’s interaction with peers, and the cyberspace harmful potential are the most important factors influencing students’ resistance to school norms according to the teachers interviewed.