فرایند تکوین هوش معنوی در دانش آموزان دوره دوم متوسطه (نظریه داده بنیاد)

پژوهش حاضر با هدف تعیین فرایند تکوین هوش معنوی دانش‏‌آموزان دختر و پسر دوره دوم متوسطه به روش نظریۀ داده‌ بنیاد و بر اساس مدل پارادایمی کوربین و اشتراوس(2008) انجام شده است. مطالعه در شهر تبریز و در سال تحصیلی 99-1398 صورت گرفته است. مشارکت‏‌کنندگان در پژوهش 21 دانش‌ آموز دوره دوم متوسطه، معلمان و افرادی بودند که با دانش‌ آموزان در ارتباط ‌اند. برای نمونه ‌گیری از رویکرد هدفمند و روش نمونه ‌گیری نظری و برای کفایت حجم نمونه از منطق اشباع داده‌ ها استفاده شده است. داده‌ ها از طریق مصاحبه ‌های عمیق نیمه‌ ساختاریافته گردآوری و با نرم‌ افزار maxqda10 کدگذاری شده‌ اند. به ‌منظور افزایش اعتبار یافته‌ ها از روش زاویه ‌بندی پژوهشگر و چک کردن داده ‌ها از سوی شرکت‏‌کنندگان استفاده شده است. نتایج نشان داد که شکل‏‌گیری هوش معنوی، فرایندی پیچیده است که از عوامل درونی و بیرونی تاثیر می ‌پذیرد. از آنجا که داده‌‏ها حاکی از تغییر و تحول در کنش/واکنش و عواطف و روحیات افراد در یک روند تکاملی با گذشت زمان و تغییر در شرایط زمینه‏‌ای است، لذا در این مطالعه فرایند به‌ صورت مراحلی پیوسته و درهم تنیده و مرتبط به‌ هم توصیف می‌‏شود. همچنین با توجه به ماهیت کیفی بودن روش، توالی دقیق و مبتنی بر مراحل ثابت برای آن شناسایی نشده است، اما با استنباط از تجارب زیسته و تفاسیر به ‌عمل آمده از سوی مشارکت‏‌کنندگان می ‌توان گفت که این فرایند با درک اهمیت هوش معنوی آغاز می ‌شود و با الگوپذیری و کسب تجارب معنوی شکل می‏‌گیرد و به پیامدهایی می ‌انجامد. در این پژوهش دستیابی به آرامش درونی به ‌مثابه پدیده مرکزی مفهوم‌‏پردازی شده است.

developmental process of spiritual intelligence in high school students

to understand the process by which spiritual intelligence (si) is developed a group of 21 tabrizi high school students, along with their teachers and people who interacted with them, were interviewed in a semi-structured way, to the point of data saturation. the collected data were content analyzed and their validity was increased through triangulation and participants’ feedback. results show that the process of developing si is rather complex as it is affected by both internal and external factors and consequently can only be described as a set of intertwined stages that their exact order is not fixed, yet with inferences made from the participants’ life experiences and their interpretation of findings, it can be said that the process starts with the realization of the si’s importance and goes through stages of model selection and gaining of spiritual experiences that lead to consequences among which internal peace and quiet which is conceptualized as the central phenomenon in this research.