رابطه خودناتوان سازی با عملکرد تحصیلی دانش آموزان: نقش میانجی اهمال کاری در دانش آموزان دورۀ دوم متوسطه شهر کرمانشاه

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی اهمال کاری در رابطه خودناتوان سازی با عملکرد تحصیلی دانش‌ آموزان انجام گرفته است. این پژوهش از نوع توصیفی و همبستگی است. جامعه آماری شامل همۀ دانش‌ آموزان دورۀ دوم متوسطه شهرکرمانشاه در سال تحصیلی 98-1397 بوده که براساس جدول نمونه گیری مورگان 373 نفر به عنوان نمونه و به روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه‌ های خود ناتوان سازی جونز و رودوالت(1982)، اهمال کاری تحصیلی سولومون و راث بلوم(1984) و پرسشنامه عملکرد تحصیلی فام و تیلور(1999) بود. تجزیه و تحلیل آماری با به کارگیری آزمونهای رگرسیون همزمان و آزمون معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌ افزار spss  و lisrel انجام شده است. نتایج نشان داد که ضریب مسیر میان خودناتوان سازی تحصیلی با اهمال کاری برابر 0/34 است. در رابطه میان خودناتوان سازی تحصیلی با عملکرد تحصیلی برابر 0/53- و ضریب مسیر اثر اهمال کاری با عملکرد تحصیلی برابر 0/41- بود که نشان دهندۀ ارتباط معنادار متغیرهای پژوهش است. همچنین نتایج نشان داد که اهمال کاری به میزان 0/14- در رابطه میان خودناتوان سازی با عملکرد تحصیلی موثر است. به این معنا که با اضافه کردن متغیر اهمال کاری در رابطه میان خودناتوان سازی با عملکرد تحصیلی، مقدار رابطه به 0/67- می رسد. بنابراین نقش میانجی اهمال کاری مورد تایید قرار گرفت. باتوجه به نتایج به دست آمده شناخت خودناتوان‌سازی و اهمال‌ کاری و جلوگیری از آنها امری مهم و ضروری برای کمک به دانش آموزان و بهبود نظام آموزشی است.

the correlation between self-handicapping and students' academic performance: the intermediary role of procrastination in high school students in the city of kermanshah

the present research has aimed to study the intermediary role of procrastination in the correlation between self-handicapping and students’ academic performance. the study took a descriptive correlational approach. the statistical population consisted of all senior high school students in the city of kermanshah in the school year of 2018-2019, 373 of whom were selected as the sample based on morgan’s sampling table and using random clustered sampling. the research tools consisted of the self-handicapping questionnaire devised by jones and rhodewalt (1982), solomon and rothblum’s procrastination questionnaire (1984), and the questionnaire devised by pham and taylor (1999) on academic performance. simultaneous regression and structural equation modeling by means of spss and lisrel software were used for data analysis. the results pointed out the path coefficient between academic self-handicapping and procrastination to be 0.34, while for the correlation between academic self-handicapping and academic progress, it was determined to be -0.53, and the path coefficient for the effect of procrastination upon academic progress showed to be -0.41, indicating a significant correlation between the variables involved in the research. moreover, the obtained results pointed out procrastination to have a -0.41 effect upon the correlation between self-handicapping and academic progress. in other words, adding the procrastination variable to the correlation between self-handicapping and academic progress pushes it up to -0.67. thus, the intermediary role was verified. according to the obtained results, knowledge of self-handicapping and procrastination and how to avoid them is a matter of necessity and importance in order to help students and improve the educational system.