تجربه زیسته ذینفعان نظام آموزشی در زلزله سرپل ذهاب از برنامه درسی اجرا شده در شرایط بحرانی

پژوهش حاضر با هدف مطالعه تجربۀ زیسته ذی ‌نفعان زلزله ‌زده شهر سر پل ‌ذهاب در مواجهه با برنامه ‌درسی اجرا شده در شرایط پس از بحران زلزله و با روش پدیدارشناسی انجام شده است. عناصر نهگانه برنامه‌ درسی فرانسیس کلاین، مبنای تعیین چارچوب کلی گرد‌آوری داده‌ها از طریق مصاحبه‌ قرار گرفته است. طی این فرایند، با 25 ذی‌نفع و دست‌اندر‌کار نظام آموزشی شامل مدیر، معلم و دانش آموز مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته انجام شده است. مصاحبه‌ها پس از پیاده‌ سازی با سایر داده ‌ها تلفیق و به روش تفسیری تحلیل شدند. پس از آن مضامین، مقوله‌ها و مفاهیم مرتبط با برنامه درسی از آنها استخراج شدند. به ‌منظور اعتباربخشی داده‌ها از روش مرور با مشارکت‌کنندگان و به منظور اعتباربخشی تحلیلها از روش مرور همگنان استفاده شده است. نتیجه تحلیل‌ داده ‌ها حاکی از آن بود که با در نظر داشتن رویکرد انطباق متقابل، برنامه ‌درسی در شرایط زلزله از جهات گوناگون دچار تغییراتی شده است، هر چند میزان این تغییرات برای همۀ عناصر یکسان نبوده است. در میان عناصر نهگانه، فعالیتهای یادگیری دانش ‌آموزان، بیش از سایر عناصر، دستخوش تغییر و تاثیرپذیری از شرایط پیرامونی شده است، به طوری که ضمن ایجاد وقفه در فرایندهای تحصیلی ایشان، زمینه گرایش به منابع و روشهای غیررسمی یادگیری افزایش یافته است. نتیجه کلی آنکه برنامه‌ درسی می ‌تواند به مثابه ابزاری کارآمد در خدمت مدیریت بحران قرار گیرد و به بازگشت سریع تر جامعه زلزله ‌زده به شرایط عادی از طریق نظام آموزشی کمک کند، اما نبود آمادگی لازم در این نظام و نداشتن پیش‌بینیهای لازم برای شیوۀ سازگار کردن و اجرای برنامه‌درسی در شرایط بحران، مشکلات ناشی از بحران را تشدید می‌کند.

Lived Experiences of a Group of Students, Teachers, and Principals with the Post-Earthquake Implemented Curriculum in Sarpol-e Zahab

To learn curricular lessons from the crisis situation that followed the recent quake in the city of Sarpole Zahab, the lived experiences of a group of 25 students, teachers, and principals with the implemented curriculum were sought through semistructured interviews. The questions asked the interviewees are based on the Francis Klein rsquo;s 9 curricular elements. The given answers were validated with the help of participants and then analyzed with the help of a peer group. Results show that the curriculum was subjected to many alterations given the circumstances, although the extent of alteration differs in different areas. From among the ennead elements of the curriculum, students rsquo; learning activities seems to have suffered the most alteration due to the environmental conditions. In addition to the occurred delays and stoppages in the academic processes, there was an increase in the usage of unofficial learning materials and methods. Although curriculum can function as a useful tool in crisis management, the absence of adequate planning and preparation further intensified the crisis.