شناسایی عوامل موثر بر توسعه کارآفرینی سازمانی (مطالعه موردی: آموزش و پرورش خراسان رضوی)

امروزه کارآفرینی سازمانی بستری برای ارتقای عملکرد سازمانها و توسعه مشارکت کارکنان در فرایندهای سازمانی متناسب با شرایط و اقتضائات محیطی در راستای کسب بهره‌وری سازمانی به شمار می‌ آید. اهمیت موضوع کارافرینی سازمانی در مدیریت سازمانها تا جایی پیش رفته است که علاوه بر مجموعه‌های صنعتی و تولیدی، مجموعه‌های غیرانتفاعی و خدمات‌محور نیز توجهی ویژه به عوامل ایجادکننده توسعه کارآفرینی سازمانی دارند. از این رو پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر کارآفرینی سازمانی و ارائه مدلی برای توسعه کارآفرینی سازمانی در اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی انجام شده که از نظر هدف، کاربردی و توسعه‌ ای و از نظر روش توصیفی پیمایشی با جهت ‌گیری اکتشافی است. پس از انجام 12 مصاحبه نیمه‌ساختاریافته با خبرگان کارآفرینی، اشباع نظری حاصل شد و با روش داده‌ بنیاد، عوامل موثر بر کارآفرینی سازمانی در هشت مفهوم کلان، شناسایی شد. به منظور سنجش اهمیت عوامل، پرسشنامه ای با 41 سوال طراحی و براساس جدول مورگان میان 180 نفر از کارکنان اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی در هشت معاونت توزیع شد. روایی پرسشنامه ‌ها از طریق روایی محتوایی با تایید خبرگان و نیز روایی سازه از طریق تحلیل عاملی تایید شد. داده ‌ها بر اساس آزمونهای فریدمن و تحلیل عاملی و با نرم‌ افزار لیزرل تحلیل شدند. در پایان، مدل توسعه کارآفرینی سازمانی، مبتنی بر نظر خبرگان، در قالب مدل سه شاخگی مشتمل بر سه بعد ساختار (ساختار کارآفرینانه، استراتژی سازمان، ‌سیستم تحقیق و توسعه و سیستم ارزیابی عملکرد)، رفتار (مدیریت کارآفرینی یکپارچه و شرایط کارکنان) و زمینه (محیط کارآفرینانه و حمایت اسناد بالادستی) ارائه شد.

Factors Affecting the Development of Organizational Entrepreneurship

Organizational entrepreneurship is considered as the basis of improving organizational performance, productivity, and efficiency. However, factors affecting the development of this feature within each organization need to be identified and strengthened in order to pave the way for such a development. To this end, at the provincial Department of Education in Khorasan Razavi, 12 experts in entrepreneurship were interviewed to the point of saturation in order to identify factors affecting OE. To further explore the importance of these factors, a questionnaire of 41 items constructed based on the identified factors was distributed among 180 of 8 divisions within the department. The validity of the constructed instrument was confirmed by the experts. Factor analysis of the data lead to a three dimensional model for the development of organizational entrepreneurship within the Department. These three dimensions are organizational structure, organizational behavior, and organizational atmosphere.