بررسی عوامل موثر بر کارایی سود شرکت‌های تعاونی روستایی

با توجه به نقش مهم تعاونی‌های روستایی در توسعه پایدار روستا، ارزیابی کارایی و عملکرد این تشکل‌ها، نقش بسزایی در تصمیم‌گیری برنامه‌ریزان و مدیران دارد. هدف اصلی این پژوهش بررسی کارایی سود شرکت‌های تعاونی روستایی و عوامل موثر بر آن در استان گیلان، با استفاده از روش تابع تولید مرزی تصادفی و مدل سود رفتاری است. جامعه آماری مطالعه حاضر 110 شرکت تعاونی روستایی فعال استان گیلان در سال 1396 و روش نمونه‌گیری به صورت تمام شمار بوده است. نتایج نشان داد که میانگین کارایی سود شرکت‌های تعاونی روستایی استان گیلان 63 درصد است. همچنین، نتایج برآورد تابع سود نشان داد که سرمایه کنونی و هزینه مربوط به فعالیت‌های این تعاونی‌ها با سود مرزی رابطه‌ی مستقیم و معنی‌دار دارد. افزون بر این بررسی عوامل اثرگذار بر ناکارایی سود شرکت‌های تعاونی روستایی نشان داد که مدت زمان فعالیت این تعاونی‌ها، شغل دوم، حقوق دریافتی و سابقه مدیریتی مدیر عامل تاثیری مثبت و معنی‌دار بر ناکارایی سود دارد. از سوی دیگر، تعداد سهامداران، تعداد روستاهای تحت پوشش، فاصله تعاونی تا شهر، قرار گرفتن آن در مرکز استان، میزان تحصیلات مدیر عامل و تعداد دوره‌های آموزشی مدیران تعاونی، اثر منفی و معنی‌دار بر ناکارایی سود شرکت‌های تعاونی روستایی در استان گیلان دارد. در این تحقیق مشخص شد با اعمال مدیریت هدفمند و بهره‌گیری از آموزش‌ها و فعالیت‌های ترویجی کاربردی و نیز بکارگیری مدیرانی با رشته تحصیلی مرتبط می‌توان موجبات بهبود عملکرد و کارایی شرکت‌های تعاونی روستایی در استان گیلان را فراهم آورد.

investigating the factors affecting the profit efficiency of rural cooperatives

considering the important role of rural cooperatives in sustainable rural development, evaluating the efficiency and performance of these organizations plays an important role in the decision making of planners and managers.the main purpose of this study is to investigating the profit efficiency of rural cooperative and its effective factors in guilan province using stochastic frontier function production method and the behavioral profit model. the statistical population of the present study was 110 active rural cooperatives in guilan province in 2017 and the sampling method was census. the results showed the average of profit efficiency of rural cooperatives in guilan province is 63%. also, the results of estimating the profit function showed the current capital and costs related to the activities of these cooperatives have a direct and significant relationship with frontier profit. in addition, investigating the effective factors on profit inefficiency of rural cooperatives showed the duration of activity of these cooperatives, second job, manager’s wage and management experience have a positive and significant effect on profit inefficiency. on the other hand, the number of shareholders, number of villages, cooperative distance to city, establishment of cooperative in the center of province, education of manager and the number of training courses for cooperative managers have a negative and significant effect on profit inefficiency of rural cooperatives in guilan province.