امکان سنجی استقرار تعاونی های آب بران در استان گیلان

پژوهش حاضر با هدف امکان‌سنجی ایجاد تعاونی‌های آب‌بران در استان گیلان با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (ahp) صورت گرفت. تحقیق حاضر از نوع توصیفی بوده که با استفاده از فن  پیمایش و از طریق نمونه‌گیری هدفمند نسبت به جمع‌آوری داده‌ها اقدام شد. با توجه به پیشینه سازمان‌ها و نظام‌های مشارکتی، سه نظام سنتی، تعاونی تولید و تعاونی روستایی از طریق مطالعات کتابخانه‌ای‎به‌عنوان گزینه‌های‎رقیب به کار رفتند. با توجه به تکنیک تحلیل داده‌ها و انتخاب مناسب‎ترین گزینه برای نظام مشارکتی آبیاری، سه معیار اصلی با عنوان معیار اجتماعی، معیار اقتصادی و معیار نگرشی بهره‌برداران شناسایی و برای هر یک از معیارها نیز چهار زیرمعیار شناسایی شد. سپس ساختار سلسله مراتبی مسئله تحقیق ترسیم و بر اساس آن سه نوع پرسش‎نامه تدوین گردید. در گام بعد، فهرستی از افراد متخصص و خبره (کارشناسان و کشاورزان خبره و پیشرو)، که دارای تحصیلات و یا تجربه کاری در رابطه با موضوع مورد تحقیق بودند، تهیه شد و سرانجام 22 نفر از آن‌ها برای مصاحبه و تکمیل پرسش‎نامه انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده‌ها به کمک نرم‎افزار super decision صورت گرفت. نتایج نشان داد که براساس تمامی معیارها و زیرمعیارهای مورد بررسی، نظام تعاونی تولید با وزن نهایی 0.421 بالاترین اولویت را دارد. بنابراین، نظام تعاونی مناسب‌ترین گزینه برای ایجاد تشکل آب‌بران در استان گیلان است. نظام سنتی با وزن نهایی 0.306 اولویت دوم و تعاونی روستایی با وزن نهایی 0.273 اولویت سوم برای ایجاد تشکل یادشده‎اند. از سوی دیگر، زیرمعیارهای اجتماعی بیشترین اثر را بر نظام سنتی و سپس زیرمعیارهای اقتصادی و نگرشی بهره‌برداران بیشترین اثر را بر تعاونی تولید دارند.

Feasibility of Establishing Water Association Cooperatives in Guilan Province

The present study has done with the purpose of feasibility of establishing water association cooperatives in Guilan province using Analytical Hierarchical Process (AHP). The research method was descriptive and the data were collected by survey technique using purposive sampling method. Considering the background of participatory organization and systems three of them; traditional system, production cooperative and rural cooperative were used as competitor options using library research and paying attention to data analysis technique and selecting the best option for participatory irrigation systems, three main criteria were recognized as social, economic and attitudinal of exploiters. In addition, four subcriteria were recognized for each of mentioned criteria. After that the hierarchical structure of the research was drawn and according to that three types of questionnaire were complied. In the next step, a list of experts and connoisseurs (connoisseur and harbinger experts) who had educations or occupational experience related to the research topic was made and among them 22 people were selected for filling out the questionnaire. Finally the results analysis was done by Super Decision software. The results showed that due to all of the studied criteria and subcriteria in the research production cooperative system with the final weight of 0.421 had the highest priority so was considered as the best option for planning of the participatory irrigation system in order to form water association. Next to that traditional system with the final weight of 0.306 had the second priority and rural cooperative with the final weight of 0.273 had the 3rd priority. On the other hand, social subcriteria had the most effect on traditional system and economic and attitudinal subcriteria had the most effect on production cooperative.