آثار تعاونی‌های آب‌بران بر وضعیت اقتصادی- اجتماعی کشاورزان استان خراسان شمالی

این پژوهش با هدف بررسی آثار تعاونی های آب بران بر وضعیت اقتصادی اجتماعی کشاورزان استان خراسان شمالی انجام گرفت.جامعه آماری را بهره برداران استان خراسان شمالی به تعداد 20721 نفر تشکیل دادند که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله‌ای، 102 نفر از ساکنان روستاهای دارای تعاونی آب بران و 92 نفر از ساکنان روستاهای فاقد تعاونی آب بران به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. روایی پرسش‌نامه با استناد به دیدگاه صاحب نظران و کارشناسان و پایایی آن از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای متغیر های اقتصادی (0.76) و برای متغیر های اجتماعی (0.84) قابل قبول برآورد شد. نتایج مقایسه میانگین‌ها نشان داد که میانگین متغیرهای استفاده از روش ها و سیستم های پیشرفته آبیاری، دبی آب ورودی، قدرت پس انداز، میزان سرمایه گذاری برای استقرار سیستم آبیاری تحت‌فشار و ارتباط با مروجان و کارشناسان کشاورزی در روستاهای دارای تعاونی آب بران به‌طور معناداری از روستاهای فاقد تعاونی بیشتر است. در مقابل، میانگین متغیرهای هزینه تامین آب، اختلافات آب (نزاع بر سر آب) و  تمایل به مهاجرت در روستاهای فاقد تعاونی بیشتر است.به‌ طور کلی، نتایج نشان داد تعاونی آب بران در استان خراسان شمالی توانسته است در بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی روستاهای تحت پوشش تعاونی در حد متوسط موثر باشد. با توجه به نتایج پژوهش، هرچند بهره برداران روستاهای دارای تعاونی آب بران از مدیریت منابع آبی خود رضایت دارند، اما ازآنجاکه سطح این رضایت پایین تر از حد مناسب و ایده آل بود، به‌منظور رضایت بیشتر بهره برداران پیشنهاد شد که توزیع آب بدون هیچ‌گونه تبعیضی طبق برنامه ای زمان‌بندی‌شده و بر اساس نیاز آبی مزرعه هر بهره بردار صورت پذیرد.