آسیب‌های ناشی از سر سوزن و وسایل نوک تیز در دانشجویان

مقدمه: آسیب‌های ناشی از وسایل نوک تیز (needle stick injuries (nsis)) مهم‌ترین مشکل در مواجهه با پاتوژن‌های قابل انتقال از طریق خون در کارکنان بهداشتی درمانی به خصوص پرستاران می‌باشد. از این نظر دانشجویان پرستاری و مامایی در انجام کارهای بالینی شدیداً در معرض خطر ابتلا به این آسیب‌ها می‌باشند. هدف این مطالعه تعیین فراوانی آسیب‌های ذکر شده و عوامل مرتبط با آن در دانشجویان پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی کرمان بوده است.روش: جامعه پژوهش در این مطالعه شامل کلیه دانشجویان پرستاری و مامایی می‌شد که در مقطع بالینی اعم از کار آموز و کارورز در حال گذراندن دروس بالینی بودند. در این پژوهش توصیفی مقطعی، 190 نفر از دانشجویان کارآموز و کارورز پرستاری و مامایی شرکت داشتند. با استفاده از پرسشنامه مطالعه shiao و به‌کارگیری منابع معتبر ابزاری در خصوص سابقه آسیب با وسایل نوک تیز و عوامل مرتبط با آن در طول یک سال گذشته به همراه وضعیت واکسیناسیون هپاتیت b تدوین شد. به منظور بررسی اهداف پژوهش، از آزمون‌های آماری رگرسیون و مجذور کای و جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار spss v.16 استفاده گردید.یافته‌ها:یافته‌ها نشان داد که 1/30% از دانشجویان در یک سال گذشته دچار این آسیب شده‌اند. 2/42% حداقل یک آسیب را در طول دوران تحصیل دانشگاهی خود تجربه کردند. سر سوزن سرنگ معمولی شایع‌ترین وسیله 6/71% و آسیب‌دیدگی حین کشیدن دارو، شایع‌ترین وضعیت به شمار می‌آمد. 9/33% از دانشجویان پس از ایجاد آسیب آن را گزارش کردند. بیشترین علت عدم گزارش 30%، اطمینان از عدم وجود بیماری عفونی نگران‌کننده در بیماری بود که وسیله نوک تیز روی او استفاده شده است. اکثر دانشجویان 6/93%، واکسیناسیون هپاتیت b را انجام داده بودند. در بین دانشجویان سال‌های مختلف بیشترین میزان آسیب‌دیدگی در دانشجویان سال دوم بود. فراوانی آسیب‌ها در دانشجویان کارآموز و کارورز و همچنین دانشجویان پرستاری و مامایی تفاوت معناداری نداشت.نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه حاکی از بالا بودن میزان آسیب‌های ناشی از وسایل نوک تیز علی‌رغم عدم گزارش آن در بین دانشجویان پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی کرمان بوده است. پوشش واکسیناسیون هپاتیت b در این دانشجویان در حد رضایت بخشی است با این حال برنامه‌ریزی جهت جلوگیری از بروز آسیب و در صورت لزوم اجرای اقدامات صحیح پس از آن ضروری به نظر می‌رسد.