تاثیرآموزش خود مراقبتی بر خود پنداره بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس: یک مطالعه کارآزمایی بالینی

مقدمه: مالتیپل اسکلروزیس ازجمله بیماری‌ های مزمن سیستم عصبی مرکزی است که به رفتارهای خود مراقبتی ویژه در طول زندگی فرد نیازمند است. از طرف دیگر خود پنداره آگاهی و نگرش کلی فرد نسبت به خود می باشد که نقاط ضعف و قوت او را در برمی گیرد.روش: مطالعه حاضر بصورت کار‌آزمایی بالینی تصادفی سازی شده از شهریور 1396 لغایت اسفند 1396 بر روی 86 بیمار عضو انجمن ام اس ایران به روش پیش آزمون – پس آزمون با دو گروه مداخله (44نفر) و کنترل (42نفر) انجام ­شد. نمونه‌ پژوهش کلیه بیماران ام اس عضو انجمن ام اس ایران بودند که از میان لیست بیماران به صورت تصادفی ساده از طریق جدول اعداد تصادفی انتخاب و به  دو گروه کنترل و مداخله تقسیم شدند. محدوده سنی 20 تا 65 سال با تشخیص قطعی ام اس که در مرحله حاد بیماری نبودند، فاقد بیماری ناتوان کننده دیگر، عدم  عضویت در کادر پزشکی و پیراپزشکی و سواد خواندن و نوشتن داشتن و  رضایت برای شرکت در مطالعه به عنوان معیارهای ورود در نظر گرفته شد همچنین ابتلا به بیماری های ناتوان کننده دیگر یا فوت در طی زمان مطالعه یا عدم تمایل برای ادامه مطالعه در هر مرحله از تحقیق بعنوان معیارهای خروج از مطالعه تعیین گردید.در این مطالعه پرسشنامه های اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامه‌ی خودپنداره راجرز توسط هر دو گروه تکمیل و برنامه آموزش خود مراقبتی در گروه مداخله اجرا شد . پس از آن پرسشنامه ها مجددا توسط هر دوگروه تکمیل شد. در پایان تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری کای دو، تی زوجی و آزمون تی مستقل انجام شد.یافته­ ها: قبل از مداخله میانگین و انحراف معیار نمره خودپنداره راجرز در گروه مداخله به ترتیب 11.34 و 3.39 و در گروه کنترل به ترتیب 11.09و 3.25 بود. بعد از مداخله میانگین و انحراف معیار گروه مداخله به ترتیب8.26 و3.06 و در گروه کنترل 10.82و 2.76 بود. این تغییر از لحاظ آماری معنادار بود (0.001 =p).نتیجه گیری: با توجه به یافته های حاصل از این مطالعه اجرای برنامه آموزشی خود مراقبتی با افزایش سطح خودپنداره بیماران ارتباط مستقیمی دارد. از این رو اجرای برنامه آموزشی خود مراقبتی برای بیماران ام اس در امتداد درمان های رایج، می تواند با بالا بردن سطح خود پنداره بیماران عوارض جسمی، روحی و روانی ناشی از این بیماری را به مقدار زیادی کاهش داد.

the effect of self-care education on self-concept in patients with multiple sclerosis: a randomized clinical trial.

introduction: multiple sclerosis is one of the chronic diseases of the central nervous system, which causes many physical and psychological complications.one of the ways to reduce disease complications is self-care education.methods : this randomized clinical trial was conducted from august 2017 to february 2018 at the iranian ms society in tehran, iran. participants were 86 patients with multiple sclerosis who were randomly selected and divided into two groups of control (n=42) and intervention (n=44). from the list of patients, they were randomly selected through a random number table and divided into control and intervention groups. age 20 to 65 years with diagnosis of ms, in the acute stage of the disease, no other debilitating disease, non-membership in medical and paramedical staff, literacy, and consent to participate in the study were considered as inclusion criteria. also, other debilitating diseases, death during the study period or unwillingness to continue the study were the exclusion criteria. at the beginning, diq and rscq were completed in both groups. in the intervention group, self-care education was conducted in five two-hour sessions with contents of :1. prevention of intestinal and bladder disorders,2. prevention of impaired mobility,3. fatigue prevention,4. psychosocial education. the control group did not receive any training. after completing the training in the intervention group, self-concept questionnaire was completed by both groups. at the end frequency distribution tables along with measurement of standard deviation and mean were used to assess the descriptive variables. besides, inferential relationships of variables were assessed by statistical tests such as chi square, paired t-test and independent t-test.results: before the intervention, mean score of self-concept in the intervention and control groups was 11.34 and 11.09, respectively. after the intervention, the mean score of self-concept in the intervention and control groups was 8.26 and 10.28, respectively has done. this change was statistically significant (p = 0.001).conclusion: this study recommends educational interventions as an effective factor in increasing the self-concept of ms patients. therefore, the implementation of educational activities for ms patients at a widespread level along with the current treatment of the health system can be more effective in improving self- concept and improving quality of life.