مقایسه اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و روش کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر استرس پرستاران شاغل در بیمارستان‌های روان‌پزشکی

مقدمه: استرس موضوع رایج در زندگی صنعتی جهان امروز است و تعداد زیادی از افراد به نوعی دچار استرس هستند. پرستاران بیمارستان‌های روان‌پزشکی طیف وسیع‌تری از این استرس را تجربه می‌کنند و این امر بر ابعاد زندگی و سلامت جسمی‌‌روانی آنان تاثیر می‌گذارد. مطالعه حاضر با هدف مقایسه شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر استرس پرستاران بیمارستان‌های روان‌پزشکی انجام شد.روش: پژوهش حاضر شبه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون‌‌ پس‌آزمون با گروه کنترل، پلاسیبو و پیگیری سه‌ماهه بود. جامعه آماری شامل پرستاران شاغل در سه بیمارستان روان‌پزشکی در سال 1398 بود که به صورت تصادفی از بین بیمارستان‌های تخصصی روان‌پزشکی شهر تهران انتخاب شد. 363 پرسشنامه تکمیل و دریافت شد. از بین 73 نفر که دارای ویژگی نشانگان استرس پس از اعمال معیارهای ورود و خروج بودند 60 نفر با روش نمونه‌گیری داوطلبانه انتخاب و به صورت تصادفی در چهار گروه (دو گروه آزمایش، گروه پلاسیبو و گروه کنترل) گمارش شدند که از این تعداد، 8 نفر ریزش داشتند. ابزار پژوهش پرسشنامه دموگرافیک و پرسشنامه نشانگان استرس stress sign questionnaire بود. بسته شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی در 8 جلسه 5/1 ساعته، هر روش برای یک گروه آزمایش اجرا شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌‌افزار spss 25 انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که میانگین نمره استرس هر دو گروه آزمایش شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی نسبت به گروه پلاسیبو و کنترل در مرحله پس‌آزمون افزایش معناداری پیدا کرده و کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی اثرگذاری بیشتری بر روی نشانه‌های روانی هیجانی استرس نسبت به شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی دارد و این افزایش در مرحله پیگیری نسبتاً ثابت مانده است ((p>0/05نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش حاضر حاکی از آن است که شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و کاهش استرس مبتنی‌ بر ذهن‌آگاهی در مرحله پس‌آزمون و پیگیری به طور معناداری موجب کاهش نشانگان استرس در پرستاران بیمارستان‌های روان‌پزشکی شدند و روش کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی در کاهش نشانگان روانی‌ هیجانی استرس روش موفق‌تری بود. لذا این آموزش‌ها را می‌توان برای سایر پرستاران نیز به کار برد.

Comparison effectiveness of Mindfulness-Bsed Cognitive therapy and Mindfulness-Based Stress Reduction method on Stress among Nurses in Psychiatric Hospital

Introdaction: Stress is a common issue in todays industrial life and many people have some forms of stress. Nurses in psychiatric hospitals experience a wider range of stress affecting their aspects of life as well as physical and mental health. The aim of this study was to compare mindfulnessbased cognitive therapy and mindfulnessbased stress reduction on the stress of nurses in psychiatric hospitals.Methods: The present study was a quasiexprimental pertestposttest with the control group, Placebo and a three months follow up. The statistical population included nurses working in three psychiatric hospitals in 1398 which was randomy selected among specialized psychiatric hospital in Tehran. 363 questionnaires were completed and received. Among the 73 people who had stress symptoms after entering and exiting the criteria, 60 people were selected by voluntery sampling and randomly assigned to four groups (two experimental groups, placebo group and control group) 8 people of which were omitted. The research tools were a demographic questionnaire and a stress sign questionnaire. Mindfulnessbased cognitive therapy and mindfulnessbased stress reduction package was held in 8 sessions of 1:30 hours each procedure was performed for one experimental group. Data analysis was performed using spss 25 software.Result: The results showed that the main stress score of both experimental groups mindfulnessbased cognitive therapy and mindfulnessbased stress reduction contented a significant increase in the posttest group than placebo and control group and mindfulnessbased stress reduction has a greater effect on the psychoemotional signs of stress than mindfulnessbased cognitive therapy and this increase has remined relatively constant during the followup phase.Conclusions: The findings of the present study indicate that mindfulnessbased cognitive therapy and mindfulnessbased stress reduction in the posttest and followuo phase, significantly reduced stress signs in psychiatric hospital nurses, and mindfulnessbased stress reduction has a greater effect on the psychologicalemotional signs of stress than mindbased cognitive therapy.