طراحی، ساخت و بررسی ویژگی‌های روا‌ن‌سنجی پرسشنامه ادراک استعاری درد در بیماران دارای بیماری مزمن فارسی‌زبان

هدف مطالعه حاضر طراحی، ساخت و بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه ادراک استعاری درد در بیماران فارسی زبانی است که از بیماریهای مزمن رنج می برد. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع زمینه‌یابی و مطالعات روان‌سنجی است. در ابتدا براساس تحلیل شناختی استعاره‌های درد رئیسی (2021)، نه نگاشت یا ارتباط استعاری استخراج شد که به‌ترتیب عبارت بودند از شیء، علیت، مسیر و جهت، انسان، مکان، مزه، ظرف، نیرو و دایره. بر اساس حوزه‌های مبدا به‌دست آمده، پرسشنامه‌ای دارای 25 سوال به‌شیوه مقیاس پاسخ‌دهی لیکرت ساخته شد. سه متخصص زبان‌شناسی شناختی، دو روان‌شناس سلامت، سه پزشک و دو متخصص روان‌سنجی، روایی محتوایی سوالات را بررسی کردند. هیچ سوالی غیرمربوط یا نامناسب تشخیص داده نشد. سرانجام، پرسشنامه توسط 250 بیمار تک زبانه فارسی‌زبان دارای بیماری مزمن در سال 1401 به‌صورت دردسترس و داوطلبانه تکمیل شد. یافته‌ها نشان داد؛ کل پرسشنامه و عامل‌های آن  با روش ضریب آلفای کرونباخ از اعتبار مطلوبی برخوردار است. همچنین، نتایج تحلیل عاملی نشان داد که پرسشنامه ادراک استعاری درد، از چهار عامل شیء، نیرو، انسان و علیت تشکیل شده که جمعاً 24/66 درصد از واریانس کل عامل‌ها را تبیین می‌کند. در نتیجه، پرسشنامه ادراک استعاری درد برای فارسی‌زبانان از روایی و اعتبار خوبی برخوردار است.   

designing, making and evaluating psychometric characteristics of pain metaphorical perception questionnaire in persian-speaking patients with chronic diseases

the purpose of this study was to design, make and evaluate the psychometric characteristics of a pain metaphorical perception questionnaire in persian-speaking who suffer from chronic diseases. the method of this study was descriptive and psychometric and it was a survey type of research. at first, based on the cognitive analysis of raiisi’s pain metaphors (2021), nine metaphorical mappings were extracted, which were respectively object, causality, path and direction, human, place, taste, container, force, and circle. based on obtained source domains, a questionnaire with 25 questions was created using a likert response scale. the content validity of questions was evaluated by three cognitive linguistics experts, two health psychologists, three physicians, and two psychometric experts. no questions were found to be irrelevant or inappropriate. at last, the questionnaire was completed availability and voluntarily by 250 monolingual persian-speaking patients with chronic diseases in 2022-2023. the results indicated that there was a reliability coefficient by using cronbach’s alpha for the whole questionnaire and its components. moreover, the result of the factor analysis showed that this questionnaire consists of four factors including object, force, human, and causality, which explain 24.66% of the total variance of the factors. consequently, the questionnaire on pain metaphorical perception has good validity and reliability for persian speakers