تاثیر روش‌های کاربرد و غلظت‌های مختلف 5- آمینولوولینیک اسید بر القای مقاومت به سرما در گیاهچه‌های سویا

ترکیب شیمیایی 5- آمینولوولینیک اسید در غلظت‌های بالا اثرات علف‌کشی دارد، اما در غلظت‌های پایین‌تر مانند تنظیم‌کننده‌های رشد عمل می‌کند و باعث ایجاد مقاومت به تنش‌های گوناگون از جمله سرما و شوری می‌گردد. بنابراین بررسی کاربرد خارجی 5- آمینولوولینیک اسید در القای مقاومت به سرما در گیاهچه‌های سویا (glycine max l.) در دانشگاه تربیت مدرس در سال‌های 90-1389 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار صورت گرفت. 5- آمینولوولینیک اسید در غلظت‌های (0، 3/0، 6/0 و 9/0 میلی‌مولار) از طریق دو روش پیش‌تیمار کردن بذر و محلول‌پاشی در مرحله 4 برگی به‌کار برده شد. آزمایش در 2 بخش شامل اعمال تنش و بدون تنش سرما (به‌ترتیب 10=1t و 25=2t درجه سانتی‌گراد) صورت گرفت. اعمال تنش سرما (10 درجه سانتی‌گراد) به‌مدت 72 ساعت، پس از پیش‌تیمار کردن بذر و محلول‌پاشی صورت گرفت. تنش سرما محتوی نسبی آب برگ، کلروفیل، هدایت روزنه‌ای و فتوسنتز را کاهش داد ولی تجمع پرولین و نشت الکترولیت افزایش یافت. 5- آمینولوولینیک اسید در غلظت 3/0 میلی‌مولار با افزایش کلروفیل، هدایت روزنه‌ای، محتوی نسبی آب برگ و فتوسنتز و به‌دنبال آن افزایش در ارتفاع، وزن تر و خشک، گیاه را در برابر تنش سرما حفظ کرد. کاربرد این ماده فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز را به‌ویژه در شرایط تنش سرما افزایش داد. در اکثر صفات محلول‌پاشی 5- آمینولوولینیک اسید به پیش‌تیمار کردن بذر، برتری داشت. به‌عبارتی کاربرد خارجی شبه‌هورمون 5- آمینولوولینیک اسید در کاهش صدمات حاصل از سرما بدون هیچ‌گونه اثرات کاهشی روی رشد گیاه سویا موثر می‌باشد.