خلا عملکرد مرتبط با مدیریت زراعی در گندم (مطالعه موردی: استان گلستان- بندرگز)

به?منظور بررسی عوامل موثر در کاهش عملکرد گندم دیم، نسبت به عملکرد قابل حصول، آزمایشی به?صورت پیمایشی با استفاده از 45 مزرعه گندم در شهرستان بندرگز در سال 1391 انجام گردید. نمونه?برداری از گندم و علف?های?هرز در دو مرحله (قبل از سنبله?دهی و قبل از رسیدگی) به‌صورت تصادفی از 5 نقطه از قطرهای هر مزرعه با استفاده از کوادراتی به ابعاد 1×1 متر انجام شد. در این پژوهش کلیه اطلاعات مربوط به‌ مدیریت زراعی شامل مساحت اراضی، تجربه کشاورزان، عملیات تهیه بستر بذر، تاریخ? کاشت، روش کاشت، رقم مورد استفاده، محل تهیه بذر، میزان بذر مصرفی، روش مبارزه با علف‌هرز، نوع، مقدار و زمان مصرف علف?کش و قارچ?کش و زمان برداشت گندم، در قالب پرسش‎نامه و در طول فصل رشد از طریق پرسش از کشاورزان جمع‎آوری و تکمیل شد. در پایان فصل رشد میزان عملکرد واقعی برداشت?شده توسط کشاورزان، ثبت گردید. از میان پارامترهای مختلف مورد بررسی تراکم بوته، تراکم سنبله، سابقه کشاورز، تاریخ?کاشت و تاریخ?برداشت تاثیر معنی?داری بر عملکرد گندم داشتند. کشاورزان با سابقه بیشتر عملکرد کمتری داشتند و با تاخیر در عملیات کاشت و برداشت، عملکرد محصول کاهش یافت. نتایج نشان داد بین متوسط عملکرد واقعی (2236 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد قابل?حصول (5698 کیلوگرم در هکتار)، 3462 کیلوگرم در هکتار خلا وجود دارد. سهم تراکم بوته پایین گندم از خلا عملکرد 15درصد، عدم استقبال کشاورزان از یافته?های جدید 10 درصد، تاریخ?کاشت دیرهنگام 36 درصد، رقم نامناسب n8019 در مقایسه با n8118 21 درصد و عدم استفاده از علف?کش تاپیک و ‎گرانستار 18 درصد بود. بنابراین با بهینه?سازی موارد ذکرشده می?توان خلا عملکرد را کاهش داد و عملکرد را به بالاتر از 5 تن در هکتار افزایش داد.