تاثیر آرایش کاشت و تراکم بوته بر عملکرد کمی و کیفی دو رقم گیاه دارویی ریحان

به‌منظور ارزیابی عملکرد کمی و کیفی دو رقم گیاه دارویی ریحان تحت تاثیر آرایش کاشت و تراکم بوته، آزمایشی در سال زراعی 1387 انجام شد. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی تاکستان اجرا شد. تیمارها شامل دو رقم (ریحان سبز و بنفش)، روش کشت (یک و دو ردیفه) و تراکم بوته (40، 60، 80 و 100 بوته در مترمربع) بود. نتایج نشان داد که برهمکنش رقم و روش کاشت و تراکم بوته از نظر تعداد سنبله در بوته، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، عملکرد دانه و عملکرد اسانس در هکتار معنی دار بود. بیشترین تعداد سنبله در بوته (33/14) و تعداد فندقه در بوته (45) در رقم ریحان سبز، روش کشت دو ردیفه و تراکم 40 بوته به‌دست آمد. همچنین، بیشترین عملکرد دانه (2920 کیلوگرم در هکتار) در ریحان سبز، کشت دو ردیفه و تراکم 100 بوته در مترمربع مشاهده شد. برهمکنش رقم ریحان بنفش و تراکم 40 بوته و برهمکنش کشت دو ردیفه و تراکم 40 بوته به‌ترتیب بیشترین میزان اسانس (37/0 و 36/0) را دارا بودند. ولیکن برهمکنش رقم ریحان بنفش و کشت دو ردیفه و تراکم 40 بوته، بیشترین عملکرد اسانس (56/54 کیلوگرم در هکتار) را نشان داد. کمترین تعداد سنبله در بوته (33/9) و تعداد فندقه در بوته (33/22) در رقم ریحان بنفش، کشت یک و دو ردیفه و تراکم 100 بوته مترمربع مشاهده گردید. نتایج نشان داد که در هر دو رقم ریحان با افزایش تراکم بوته در واحد سطح و کاهش فاصله ردیف، میزان و عملکرد اسانس کاهش یافت. در این آزمایش، ریحان بنفش تحت تاثیر آرایش کاشت دو ردیفه و تراکم 40 بوته در مترمربع از نظر کیفیت عملکرد بر ریحان سبز برتری نشان داد.