ارزیابی تاثیر مایکوریزا و آزوسپریلوم بر برخی خصوصیات ارقام گندم در مرحله استقرار

به‌منظور ارزیابی تاثیر مایکوریزا و آزوسپریلوم بر برخی خصوصیات ارقام گندم در مرحله استقرار، پژوهشی در سال زراعی 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. طرح آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی و با 3 تکرار بود. عوامل آزمایش شامل قارچ مایکوریزا در سه سطح (عدم کاربرد، استفاده از گونهglomus intraradices و گونهg. mossaae)، باکتری azospirillum در دو سطح (عدم تلقیح و تلقیح بذور با گونه lipoferum) و ارقام گندم در سه سطح چمران (رقم نان)، و ارقام دوروم دنا و بهرنگ بود. در مرحله استقرار بوته برخی خصوصیات اندام هوایی و ریشه‌ای گندم اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که تلقیح بذور با آزوسپریلوم ارتفاع بوته را 8 درصد، حجم ریشه را 11 درصد، قطر ریشه را 9 و وزن خشک ریشه را 10 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. کاربرد گونه‌های مایکوریزا نیز کلیه صفات مورد بررسی را بین 3 تا 13 درصد نسبت به شاهد بهبود بخشید. در مقایسه ارقام، در اکثر صفات مورد ارزیابی گندم چمران، از ارقام دوروم (در نهایت تا 23 درصد) مقدار عددی بالاتری را بروز داد. به‌طور‌کلی بیشترین حجم ریشه (18/2 سانتی‌متر مکعب)، سطح ریشه (99/20 سانتی‌متر مربع) و وزن خشک ریشه (13/0 گرم) از تیمار تلقیح بذور رقم چمران با آزوسپریلوم و استفاده از گونه g. mossaae به‌دست آمد. بنابراین کاربرد توام g. mossaae و a. lipoferum بیشترین تاثیر را بر رشد اندام زیرزمینی ارقام گندم داشته‏اند و باعث توسعه مضاعفی در مراحل ابتدایی رشد ریشه شده‎اند.