مطالعه امکان تغییر الگوی کشت برنج از شرایط غرقابی به هوازی در مازندران

کمبود آب و رقابت در مصرف آن امروزه به چالش جدی در کشت و تولید برنج در شرایط آبی تبدیل شده اند. به همین دلیل، ضرورت اساسی جهت توسعه سیستم مناسب کشت برنج که نیاز به مقدار آب کمتری داشته باشد همواره وجود دارد. از این رو این تحقیق به‌منظور مطالعه وضعیت 61 ژنوتیپ برنج هوازی به همراه سه رقم شاهد شامل فجر، ندا و طارم محلی جهت امکان تغییر الگوی کاشت از سیستم غرقابی به هوازی در مازندران و انتخاب بهترین ژنوتیپ‌ها اجرا شد. ژنوتیپ‌های برنج در قالب آزمایش حجیم شده که ارقام شاهد در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی طراحی شدند در اراضی شرکت زراعی دشت ناز ساری در سال 1388 ارزیابی شدند. در این مطالعه صفات تعداد روز تا ظهور خوشه، ارتفاع بوته، تعداد دانه پر و پوک در خوشه، طول و عرض دانه، وزن 1000 دانه، وضعیت عمومی در تحمل به بیماری‌ها و آفات و قابلیت پذیرش عمومی اندازه‌گیری شدند. نتایج تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها برای صفات مختلف در ژنوتیپ‌های مورد مطالعه حاکی از برتری تعداد 8 ژنوتیپ هوازی برنج بر ارقام شاهد بودند که عمدتاً دارای زمان رسیدگی کوتاه‌تر، طول و عرض دانه مطلوب و وزن 1000 دانه بالاتری بودند. از این‌رو این دسته از ژنوتیپ‌ها جهت انجام مطالعات تکمیلی و معرفی رقم مناسب جهت کشت در شرایط هوازی پیشنهاد می‌شوند. هم‌چنین نتایج نشان داد که ازمیان ژنوتیپ‌های شاهد رقم ندا نیز وضعیت مطلوبی در شرایط هوازی نشان داد، که به‌عنوان رقم متحمل به شرایط کم آبی می‌تواند در مطالعات مرتبط با تحمل به خشکی مورد استفاده قرار گیرد.