تاثیر فاصله ردیف کاشت و تداخل علف هرز توق بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم کنجد در گرگان

به‌منظور ارزیابی اثرات فاصله ردیف و تراکم توق روی عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم کنجد آزمایشی در سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. فاکتورها شامل تراکم توق در 5 سطح (صفر، 2، 4، 6 و 8 بوته در مترمربع)، دو رقم کنجد (اولتان، یکتا) و سه فاصله ردیف کاشت کنجد (35، 45 و 55 سانتی‌متر) بود. نتایج نشان داد که تاثیر رقم، تراکم توق و اثر متقابل آن‌ها بر روی تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول و وزن هزاردانه کنجد معنی‌دار بود. شاخص برداشت محصول تنها تحت‌تاثیر تیمار تراکم علف هرز قرار گرفت. تاثیر فاصله ردیف روی اجزای عملکرد به‌جز وزن هزاردانه معنی‌دار بود. عملکرد دانه و زیست‌توده کنجد با افزایش تراکم توق به‌طور معنی‌داری کاهش یافت و از این نظر رقم اولتان (شاخه‌دار) نسبت به رقم یکتا (تک‌شاخه) از حساسیت کم‌تری برخوردار بود. همچنین عملکرد دانه بیش‌تر از عملکرد بیولوژیک تحت‌تاثیر رقابت با توق قرار گرفت. مدل سه‌پارامتره هذلولی راست گوشه میزان خسارت عملکرد را با ورود اولین علف هرز در رقم اولتان (شاخه‌دار) در فواصل ردیف 35، 45 و 55 سانتی‌متر به‌‌ترتیب برابر 70/44، 91/43 و 39/46 و برای رقم یکتا (تک‌شاخه) به‌ترتیب معادل 68/48، 40/53 و 66/51 درصد برآورد کرد.