برآورد وراثت پذیری و ارتباط بین برخی صفات گندم دوروم با استفاده از لاین های خالص نوترکیب

به منظور ارزیابی برخی صفات، برآورد وراثت پذیری و ارتباط بین آن ها در گندم دوروم، یک جامعهشامل صد و چهار لاین خالص نوترکیب، در دو آزمایش گلدانی و شرایط مزرعه مورد مطالعه قرارگرفت. در شرایط گلدانی لاین های نوترکیب، والدین و ارقام شاهد در یک طرح کاملاًّ تصادفی با سهتکرار و در شرایط مزرعه در قالب طرح آگمنت مورد ارزیابی قرار گرفتند. در هر دو آزمایش نتایجنشان داد که ژنوتیپ های مورد مطالعه از لحاظ کلیه صفات مورد بررسی تفاوت معنی دار داشتند.تفکیک متجاوز معنی دار در اجزا عملکرد همچون تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه و عملکرد دانه دربوته مشاهده گردید. ضرایب تنوع فنوتیپی و ژنتیکی نشان داد که لاین های مورد مطالعه از نظر عملکرددانه، تعداد دانه در بوته، شاخص برداشت و تعداد پنجه دارای تنوع ژنتیکی بیشتری بودند. قابلیتتوارث پذیری، برای صفات وزن صد دانه، تعداد پنجه و تعداد پنجه بارور، نسبتاً پایین و برای صفاتارتفاع، عملکرد دانه، طول سنبله، شاخص برداشت، روز تا گلدهی و تعداد دانه 1در بوته متوسط به بالابود. شاخص برداشت و تعداد دانه در بوته بالاترین همبستگی را با عملکرد دانه نشان دادند. بر مبناینتایج تجزیه علیت اثر واقعی تعداد دانه در بوته بر عملکرد از نوع مستقیم بود اما شاخص برداشتبیشترین اثر را به صورت غیر مستقیم و از طریق تعداد دانه در بوته بر عملکرد داشته است؛ لذا تعداددانه در بوته، اصلی ترین عامل کنترل کننده عملکرد دانه در جامعه گندم دوروم مورد بررسی می باشد.واژه های کلیدی: گندم دوروم، وراثت پذیری، عملکرد دانه، رگرسیون مرحله ای، تجزیه علیت.