تجزیه و تحلیل همبستگی و علیت عملکرد دانه و اجزا آن در ارقام سورگوم دانه ای

به منظور بررسی تنوع و روابط موجود بین صفات مورفولوژیکی با عملکرد و اجزا آن در سه رقمپژوهشی در ایستگاه تحقیقات ،(mgs1-mgs سورگوم دانه ای کیمیا، سپیده و پیام و نه لاین ( 9کشاورزی بیرجند در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار در دو سال انجام شد. صفاتمورفولوژیکی و زراعی شامل ارتفاع گیاه، ضخامت ساقه، مساحت برگ پرچم، طول خوشه، تعدادپنجه، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه، شاخص برداشت و عملکرد دانه اندازهگیری شد. بر اساسنتایج حاصل از تجزیه مرکب، لاین ها و ارقام مورد مطالعه از نظر اکثر صفات فوق تفاوت آماریمعنیداری در سطح 1% نشان دادند که حاکی از وجود تنوع بین لاینها و ارقام مورد مطالعه است.براساس تجزیه علیت، وزن خشک خوشه بیشترین تاثیر مستقیم را بر عملکرد دانه داشت. در حالی کهتعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه و طول خوشه از طریق وزن خشک خوشه تاثیر غیرمستقیم برعملکرد داشتند. بنابراین بایستی این صفات در برنامههای اصلاح عملکرد سورگوم با هم مدنظر قرارگیرند. همچنین صفت تعداد پنجه بیشترین تاثیر غیرمستقیم و منفی را بر عملکرد دانه داشت. بنابراینبهتر است در برنامههای اصلاحی برای دست یابی به لاینهای با عملکرد مطلوب لاینهایی با تعدادپنجه کمتر انتخاب شوند.واژههای کلیدی: سورگوم دانهای، عملکرد دانه، همبستگی، تجزیه مسیر.