تاثیر همزیستی میکوریزایی و کاربرد کودهای آلی بر رنگیزه‌های فتوسنتزی، عملکرد و محتوای عناصر غذایی آب‌تره nasturtium officinalis

سابقه و هدف: سبزیجات اندمیک طیف گسترده‌ای از گیاهان هستند که در مناطق مختلف و با نام‌های متفاوت شناخته و مورد استفاده قرار می‌گیرند و بومی منطقه هستند. اما گروهی از آن‌ها که در بیشتر مناطق وجود دارند در مصارف غذایی بیشتر دیده می‌شوند و بخشی از آنها به عنوان درمان دارویی، آرام بخش و در مصارف بهداشتی و آرایشی کاربرد دارند. این گیاهان به دور از کودهای شیمیایی و زیر نور خورشید رشد می‌کنند و در مقایسه با سبزی‌هایی که به روش مصنوعی پرورش می‌یابند، عطر و طعم متفاوت‌تری داشته و مغذی‌تر و طبیعی‌تر می‌باشد. کاربرد روز افزون کودهای شیمیایی باعث بروز خسارت جبران ناپذیر زیست محیطی و بهداشتی شده است. این معایب کودهای شیمیایی و هزینه بالای تولید آن‌ها باعث شده که تولید کودهای زیستی مورد توجه جدی قرار گیرد. این آزمایش با هدف بررسی اثر کودهای آلی (ورمی‌کمپوست، ورمی‌واش) و همزیستی میکوریزایی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه آب‌تره مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش‌ها: این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 8 تیمار و 4 تکرار در شهرستان ساری با موقعیت جغرافیایی53 درجه و 63 دقیقه شرقی، عرض جغرافیایی36 درجه و 82 دقیقه شمالی و ارتفاع 43.3 متر از سطح دریا در سال زراعی 1396-1395 اجرا شد. عوامل آزمایش شامل میکوریزا گونه glomus moseae در دو سطح (صفر و 200 اسپور در گلدان)، ورمی کمپوست در دو سطح (صفر و 200 گرم در گلدان) و محلول پاشی ورمی‌واش در دو سطح (صفر و 1.5 لیتر در گلدانهای مشخص شده) بود. صفاتی از قبیل شاخص سطح برگ، کلروفیل a، b ، کلروفیل کل، غلظت عناصر نیتروژن، فسفر ، پتاسیم وزن تر برگ و ساقه تعداد و قطر گل و وزن هزار دانه مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که استفاده از کودهای آلی(ورمی کمپوست، محلول پاشی ورمی‌واش) و همزیستی میکوریزایی شاخص سطح برگ، وزن هزار دانه، درصد فسفر، نیتروژن و کلروفیلa ،b را در مقایسه با شاهد افزایش داد. تیمار همزیستی میکوریزایی توام با محلول پاشی برگی ورمی‌واش و کاربرد ورمی کمپوست سبب افزایش 53 درصد وزن هزار دانه، 245 درصد نیتروژن ، 72 درصد فسفر و 65 درصد کلروفیل b نسبت به شاهد گردید. با توجه به نتایج به‌دست آمده، تلفیق تیمار قارچ g. mosseae و محلول‌پاشی با ورمی‌واش و کاربرد ورمی‌کمپوست نتایج بهتری نسبت به سایر تیمارها داشته است.نتیجه گیری: به طور کلی کودهای آلی و زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد آب‌تره اثر مثبت داشته است کاربرد ورمی‌کمپوست، چای کمپوست و همزیستی میکوریزایی از طریق در دسترس قرار دادن عناصر غذایی باعث افزایش خصوصیات کمی و کیفی آب‌تره گردید.

The effect of mycorrhizal symbiosis and application of organic fertilizers on photosynthetic pigments, yield and nutrient content Nasturtium officinalis

AbstractBackground and objectives: Endemic vegetables are a wide range of plants that are known and used in different regions with different names and are native to the region. But a group of them, which are found in most areas, are more common in food, and some of them are used as medical treatment, sedatives, and in health and cosmetics. These plants grow away from chemical fertilizers and in the sun and have a different flavor and are more nutritious and natural than vegetables grown artificially. The increasing use of chemical fertilizers has caused irreparable environmental and health damage. These disadvantages of chemical fertilizers and the high cost of their production have caused the production of biofertilizers to be given serious attention. This study aimed to investigate the effect of organic fertilizers (vermicompost, vermiwash) and mycorrhizal symbiosis on yield and yield components of Nasturtium officinalis.Materials and Methods: This factorial experiment in the form of a randomized complete block design with 8 treatments and 4 replications in Sari with a geographical position of 53 degrees and 63 degrees East, 36 degrees latitude, and 82 minutes north and 43.3 meters above sea level in 2014. The test factors included mycorrhiza Glomus moseae in two levels (0 and 200 spores in a pot), vermicompost in two levels (0 and 200 g in a pot), and foliar application vermiwash in two levels (0 and 1.5 liters in the specified pots). Characteristics such as leaf area index, chlorophyll a, b, and total chlorophyll, the concentration of nitrogen, phosphorus, potassium, fresh weight of leaves and stems, number and diameter of flowers and weight of 1000 seeds were evaluated.Results: The results showed that the use of organic fertilizers (vermicompost, foliar application of vermicompost) and mycorrhizal coexistence increased leaf area index, 1000seed weight, and percentage of phosphorus, nitrogen, and chlorophyll a, b compared to the control. Mycorrhizal symbiosis treatment with foliar application of vermicompost and application of vermicompost caused 53% increase in 1000seed weight, 245% nitrogen, 72% phosphorus and 65% chlorophyll b compared to the control. According to the obtained results, combining G. mosseae treatment and foliar application with vermicompost and application of vermicompost had better results than other treatments.Conclusion: generally, Organic and biological fertilizers have a positive impact on the yield and yield components of Nasturtium officinalis The application of vermicompost, compost tea, and mycorrhizal symbiosis through the availability of nutrients has increased the Nasturtium officinalis qualitative and quantitative qualities.