بررسی مقادیر و زمان‌های کاربرد علف‌کش پروسولفوکارب در کنترل علف‌های هرز مزارع گندم

سابقه و هدف: کاربرد علف‌کش‌ها یکی از متداول‌ترین روش‌های کنترل علف‌های‌هرز در مزارع گندم (triticum aestivum) است. تاکنون 26 علف‌کش در ایران برای گندم ثبت شده که عمدتاً کاربرد پس‌رویشی دارند. تعداد علف‌کش‌های محدودی از نظر زمان کاربرد در این محصول ثبت شده است. بنابراین، ثبت علف‌کش‌های جدید با زمان کاربرد و محل عمل متفاوت در این محصول ضروری است. علف‌کش پروسولفوکارب برای کنترل علف‌های‌هرز گندم به‌صورت پیش‌رویشی و یا زود‌پس‌رویشی توصیه شده است. این آزمایش با هدف ارزیابی مقدار و زمان کاربرد علف‌کش پروسولفوکارب در کنترل علف‌های‌هرز مزارع گندم و عملکرد آن انجام شده است.مواد و روش‌ها: آزمایش در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در اراضی مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی جنوب کرمان در سال زراعی 1397 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کاربرد علف‌کش‌های تاپیک (کلودینافوپ پروپارژیل 8 درصد ec) به مقدار 1 لیتر در هکتار + گرانستار (تر‌یبنورون‌متیل 75 درصد wg) به مقدار 20 گرم در هکتار، آتلانتیس (مزوسولفورون+ یدوسولفورون+ مفن پایردی‌اتیل 2/1 درصد‌ od) به مقدار 5/1 لیتر در هکتار، اتللو (مزوسولفورون+ یدوسولفورون+ دیفلوفنیکان+ مفن‌پایردی‌اتیل 25/8 درصد‌ od) به مقدار 6/1 لیتر در هکتار، آکسیال (پینوکسادن 5 درصد ec) به مقدار 2/1 لیتر در هکتار + گرانستار به مقدار 20 گرم در هکتار، باکسر (پروسولفوکارب 80 درصد ec) به مقدار 3، 4 و 5 لیتر در هکتار پس از کاشت و قبل از آبیاری اول، باکسر (پروسولفوکارب 80 درصد ec) به مقدار 3، 4 و 5 لیتر در هکتار پس از آبیاری اول، باکسر (پروسولفوکارب 80 درصد ec) به مقدار 3، 4 و 5 لیتر در هکتار به صورت زود پس‌رویشی و کاربرد باکسر (پروسولفوکارب 80 درصد ec) به مقدار 5 لیتر در هکتار در مرحله پنجه‌زنی گندم بود. یافته‌ها: علف‌های‌هرز غالب محل آزمایش شامل یونجه زرد ، آناغالیس ، پنیرک ، چچم ، و ترشک به ترتیب با فراوانی نسبی 35، 25، 15، 13 و 9 درصد بودند. نتایج نشان داد که تیمارهای علف‌کش تاثیر معنی‌دار بر تراکم و وزن خشک علف‌های‌هرز مذکور داشت. علف‌کش باکسر کارایی بسیار مطلوبی در کنترل علف‌های‌هرز داشت به طوری که با افزایش مقدار کاربرد آن کارایی کنترل به‌طور معنی‌دار افزایش یافت. همچنین کارایی علف‌کش باکسر در کنترل علف‌های‌هرز ذکر شده در تیمارهای قبل از آبیاری مطلوب‌تر بود. به طوری که با کاربرد علف‌کش باکسر (5 لیتر قبل از آبیاری) وزن خشک علف‌های‌هرز آناغالیس، پنیرک، ترشک و یونجه زرد 100 درصد، چچم 97 درصد و کل علف‌های‌هرز 94 درصد کنترل شدند. با این وجود، کاربرد علف‌کش باکسر به گندم خسارت وارد کرد. مقدار خسارت در تیمارهای کاربرد قبل و بعد از آبیاری بیشتر از کاربرد آن به صورت زود پس‌رویشی بود. با این وجود مقدار خسارت حاصل از کاربرد علف‌کش باکسر کمتر از مقدار خسارت رقابت علف‌های‌هرز (نیمه شاهد) بود. به‌طوری‌که در تیمار کاربرد علف‌کش باکسر 3 لیتر در هکتار قبل از آبیاری توانست عملکرد بیولوژیک با 54/13 تن در هکتار و عملکرد دانه با 3/5 تن در هکتار نسبت به شاهد 160 و 152 درصد افزایش دهد و با تیمار‌های گرانستار + اکسیال، گرانستار + تاپیک و اُتتلو در یک گروه آماری قرار گرفتند. کمترین مقدار عملکرد بیولوژیک (67/8 تن در هکتار) و عملکرد دانه (97/3 تن در هکتار) از تیمار کاربرد علف‌کش باکسر (5 لیتر در هکتار قبل از آب اول) حاصل شد که نسبت به شاهد متناظر به ترتیب 82 و 85 درصد افزایش داشت. نتیجه‌گیری: علف‌کش باکسر کارایی مطلوبی در کنترل علف‌های‌هرز آناغالیس، پنیرک، ترشک، یونجه زرد، چچم و کل علف‌های‌هرز داشت. کاربرد علف‌کش باکسر سبب ایجاد خسارت پایدار در گندم شد، اما کاربرد این علف‌کش توانست عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک را نسبت به شاهد به طور معنی‌دار افزایش دهد.

Evaluation Time and Rate Application of Prosulfocarb Herbicide in the Weed Control of Wheat

Background and objectives: Herbicide application is one of the most common weed control methods in wheat. There are 26 herbicides registered for weed control in wheat (Triticum aestivum) in Iran, Which are mainly used postemergence. There are a limited number of herbicides were recorded in this crop in terms of application time. Therefore, it is necessary to register new herbicides with different site of action and time of application in this crop. Prosulfocarb herbicide used pre or early postemergence for weed control in wheat. The objective of this research was to study rate and time application of prosulfocarb for weed control and yield of wheat.Materials and methods: In order to study the efficacy of prosulfocarb (Boxer) on weed control in wheat (Triticum aestivum L.), an experiment was carried out in randomized complete block design with four replications, during 2019 in Agricultural Research Center of South Kerman. Treatments included application of Topic (clodinafoppropargyl) at 1 L ha1+ Granstar (tribenuron methyl) at 20 g L ha1, Atlantis (mesosulfuron+idosulfuron) at 1.5 L ha1, Othello (mesosulfuron+idosulfuron+diflufenican) at 1.6 L ha1, Axial (Pinoxaden) at 1.2 L ha1 + Granstar at 20 g L ha1, Boxer at 3,4 and 5 L ha1 preemergence before the first irrigation, Boxer at 3,4 and 5 L ha1 preemergence after the first irrigation, Boxer at 3,4 and 5 L ha1 early postemergence, Boxer at 5 L ha1 in the tillering stage. Results: The highest relative abundance of weed species was Melilotus officinalis (L.) Lam, Anagallis arvensis L., Malva parviflor L., Lolium perenne L., Rumex crispus L. at 35, 25. 15, 13, 9% respectively. The results showed that herbicide treatments had significant effect on weed density and biomass. Boxer herbicide showed favorable efficacy in control of species mentioned. The efficacy of Boxer herbicide was more effective in weed control when increased rate application of Boxer herbicide. Also Boxer herbicide application before irrigation was more favorable in weed control of species mentioned. Applications of Boxer herbicide before irrigation at 5 L ha1 reduced biomass of M. officinalis (100%), A. arvensis (100%), M. parviflor (100%), R. crispus (100%), L. perenne (97%) and total weed (94%). Application of Boxer herbicide caused damage to wheat. Wheat injury rate was more in application of Boxer herbicide before and after irrigation than early post mergence. However, the injury rate of Boxer herbicide was less than the damage rate of weed competition. Grain and biological yield were 5.3, 13.54 ton ha1 and increased by 152% and 160% when Boxer herbicide was applied at 3 L ha1 before irrigation. This treatment was not significantly different with Granstar+ Axial, Granstar+ Topic and Othello herbicides. The lowest biological and grain yield respectively achieved 8.67 and 3.97 ton ha1, when Boxer herbicide was applied 5 L ha1 before irrigation. Also, this treatment increased biological and grain yield by 82% and 85%, respectively. Conclusion: This study showed application Boxer created favorable efficacy in control of Melilotus officinalis, Anagallis arvensis, Malva parviflor, Lolium perenne, Rumex crispus and total weed. Application of Boxer herbicide caused permanent injury to wheat, but application of this herbicide significantly increased biological and grain yield in comparison with control.