عامل های موثر بر کاهش علاقه جوانان روستایی بخش بهاران شهرستان گرگان به حرفه کشاورزی

پسران و نقش آنان در آینده کشاورزی موضوع بسیاری از بحثهای کشاورزی در جهان است. با این حال، آمارهای موجود نشان می دهند که پسران و به ویژه پسران روستایی در حال دور شدن از حرفه ی کشاورزی می باشند. در این راستا، این پژوهش با هدف شناسایی عامل‌های موثر بر کاهش گرایش پسران روستایی به حرفه کشاورزی در سال 1401 انجام شد. دیدمان تحقیق از نظر ماهیت موضوع، کمّی، نوع تحقیق علّی- ارتباطی و از نظر شیوه گردآوری داده‌ها، میدانی بود. جامعه آماری شامل همه‌ی پسران روستایی 15 تا 24 ساله ساکن در روستاهای بخش بهاران شهرستان گرگان به شمار 1588 تن بودند. با روش نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای و استفاده از جدول مورگان، 309 تن از آنان به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه با پرسش‌هایی در مقیاس اسمی، ترتیبی، فاصله‌ای و نسبی بود که روایی شکلی آن با نظرخواهی از اعضای هیئت علمی ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان و کارشناسان ترویج سازمان جهاد کشاورزی استان گلستان و پایایی آن با محاسبه‌ی ضریب تتای ترتیبی سنجیده شد (0.83= θ). گرایش پسران روستایی به حرفه کشاورزی به ترتیب اهمیت در شش عامل: شغلی، طبیعی- پشتیبانی، اقتصادی، فرهنگی، حقوقی و فنی- اجتماعی قرار می‌گیرند و 52.46 درصد از واریانس کل متغیرهای تاًثیرگذار بر گرایش نداشتن پسران روستایی به حرفه-ی کشاورزی را تبیین می‌کنند. آزمون‌های من‌ویتنی و کروسکال‌والیس نشان دادند که تفاوت معنی‌داری بین دیدگاه پسران روستایی از نظر متغیرهای کاهش دهنده گرایش آنان نسبت به حرفه کشاورزی برحسب متغیرهای وضعیت تاهل، سن، شمار مراجعه به شهر در طول هفته و مساحت زمین تحت مالکیت خانواده وجود دارد. نتیجة تحلیل رگرسیون ترتیبی نشان داد متغیرهای تحصیلات پسران و تحصیلات پدر، نقش منفی و متغیرهای سن و شمار روزهای اشتغال به کار کشاورزی در طول سال، نقش مثبت در کاهش انگیزه و گرایش پسران روستایی به شغل کشاورزی داشته‌‌اند.

the factors affecting the decline of motivation and tendency of rural boys in baharan dis trict ofgorgan county towards agriculture profession

boys and their role in the future of agriculture is a topic of much agricultural discussion worldwide. however,available s tatis tics indicate that boys, especially rural boys, are turning away from the agricultural profession. inthis regard, this s tudy was conducted in 2022 to identify the factors affecting the decline of inclination of ruralboys towards agriculture profession. the research approach was quantitative nature, an causal-correlationaltype, and a field data collection method. the s tatis tical population consis ted of all rural boys aged 15 to 24living in the villages of baharan dis trict in gorgan county, with a total of 1588 individuals. a multis tagerandom sampling method was used, and the sample size was determined using morgan's table, with a totalof 309 individuals selected for the s tudy. the research ins trument was a ques tionnaire with nominal, ordinal,interval, and relative scale ques tions. the face validity of the ques tionnaire was assessed through the opinionsof the faculty members of the agricultural education and extension department at the gorgan university ofagricultural sciences and natural resources, as well as the experts in extension from the agricultural jihadorganization of goles tan province. its reliability was measured using the ordinal theta coefficient (θ = 0.83).according to the order of importance, the factors affecting the rural boys' tendency towards the agriculturalprofession were identified as follows: vocational, natural-supportive, economic, cultural, legal, and technicalsocialfactors. these factors explained 52.46% of the total variance in the variables affecting the rural boys' lackof inclination towards the agricultural profession. the mann-whitney and kruskal-wallis tes ts showed thatthere is a significant difference between the attitudes of rural boys towards the agricultural profession in termsof variables that reduce their inclination towards it, including marital s tatus, age, the number of visits to the cityduring the week, and the area of land owned by their families. the results of ordinal regression analysis showedthat variables such as the education level of the boys and their fathers had a negative effect, while variables suchas age and the number of days engaged in agricultural work throughout the year had a positive effect on reducingthe rural boys' motivation and inclination towards the agricultural profession. the automation of labor-intensiveagricultural activities, reducing production cos ts, and increasing government support for the agricultural sectorby adopting policies that encompass programs to improve the business environment of agriculture were amongthe recommendations of this s tudy to retain boys in rural areas and promote their employment in the agriculturalprofession.