عامل‌های مختلف در نگرش، مهارت و دانش باغداران ساری در زمینۀ عملیات داشت مرکبات با تاکید بر آموزش‌های ترویجی

مدیریت عملیات داشت نقش بسیار مهمی در افزایش عملکرد محصول مرکبات دارد و آموزش‌های ترویجی از جمله راهکارهای مهم برای آشنایی باغداران با این عملیات است. در این راستا، این پژوهش با هدف تعیین نقش عوامل مختلف در نگرش، مهارت و دانش باغداران ساری در زمینة عملیات داشت مرکبات با تاکید بر آموزش‌های ترویجی و در سال 1399 انجام شد. دیدمان تحقیق از نظر ماهیت موضوع، کمّی بوده، نوع تحقیق توصیفی و از نوع علّی- مقایسه‌ای و از نظر شیوه گردآوری داده‌ها، میدانی بود. جامعه آماری شامل دو گروه باغداران آموزش دیده و آموزش ندیده بودند. با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و استفاده از جدول مورگان، 120 تن باغداران آموزش دیده و با روش نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای و استفاده از فرمول کوکران 120 تن باغداران آموزش ندیده به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه بود که روایی محتوایی با نظرخواهی از اعضای هیات علمی دانشگاه و کارشناسان جهاد کشاورزی و پایایی آن با استفاده از ضریب تتای ترتیبی سنجیده شد (دامنة 0.704 تا 0.920). نتایج آزمون میانه نشان داد بین دو گروه از نظر سویه‌های نگرش در مورد تغذیه و هرس، مهارت تغذیه و مدیریت تلفیقی آفات و دانش تغذیه، هرس، مدیریت تلفیقی آفات و آبیاری، تفاوت معنی‌دار وجود دارد. نتایج آزمون فریدمن نشان داد آموزش‌های ترویجی بیشترین نقش را در سویه نگرشی و کمترین نقش را در سویه مهارتی در زمینة عملیات داشت مرکبات داشته است. نتیجة تحلیل رگرسیون ترتیبی نشان داد که متغیرهای سن، رضایت از شغل باغداری، میزان دسترسی به اطلاعات سایر منابع آموزشی در زمینة مدیریت داشت و در اختیار داشتن ادوات و تجهیزات عملیات داشت، نقش منفی و متغیرهای تعداد اعضای خانواده شاغل در کار باغداری و میزان پیگیری شخصی در زمینة کسب اطلاعات مدیریت داشت، نقش مثبت بر نگرش، مهارت و دانش باغداران در زمینة عملیات داشت مرکبات داشته‌‌اند. توجه بیشتر به ارایه شواهد عینی و آموزش های عملی در برنامه آموزش باغدارانبا تاکید بر استفاده از روش های آموزش چون نمایش طریقه ای از جمله پیشنهادهای این پژوهش و ارزیابی است.

the role of various factors in the attitude, skills and knowledge of sari gardeners in the field of citrus operations with emphasis on extension training

keeping operations management has a very important role in increasing the citrus crop yield and extension training is one of the important s trategies to familiarize gardeners with the keeping operations management of citrus orchards. in this regard, this s tudy was conducted to determine the role of various factors in the attitude, skills and knowledge of sari gardeners in the field of citrus operations with emphasis on extension training in 2020. the view of the research was quantitative in terms of the nature of the subject, the type of research was descriptive and causal-comparative and in terms of the method of data collection was survey. the s tatis tical population consis ted of two groups of trained and untrained gardeners. with simple random sampling method and using morgan table, 120 trained gardeners and with multi-s tage random sampling method and using cochran's formula, 120 untrained gardeners were selected as the research sample. the research tool was a ques tionnaire that content validity was measured by consulting university faculty members and agricultural jihad experts and its reliability was measured using ordinal coefficient theta (range 0.704 to 0.920). the results of the median tes t showed that there is a significant difference between the two groups in terms of components of attitude about nutrition and pruning, skill of nutrition and integrated pes t management and knowledge of nutrition, pruning, integrated pes t management and irrigation. the results of friedman tes t showed that extension training had the mos t roles on the attitude component and the leas t role on the skill component in the field of citrus keeping operations. the results of ordinal regression analysis showed that the variables of age, satisfaction with gardening job, access to information of other educational resources in the field of keeping operations and having tools and equipment for gardens keeping operations, negative role and variables of number of family members working in gardening and amount of personal follow-up in obtaining information of keeping operations had a positive role on the attitude, skills and knowledge of gardeners in the field of citrus keeping operations. more attention to providing objective evidence and practical training in the gardeners training program with emphasis on the use of training methods such as method demons tration is one of the sugges tions of this research and evaluation.