مدل ساختاری ترویج و آموزش مدیریت ضایعات در توسعه کشاورزی استان مازندران

یکی از شاخص های بهره وری در توسعه کشاورزی مساله ضایعات کشاورزی است. نبود راه و روش روشن و مدون علمی برای ترویج و آموزش مدیریت ضایعات کشاورزی در کشور مساله ای اساسی است که این تحقیق در پی حل آنست. این تحقیق کاربردی با هدف طراحی مدل ساختاری ترویج و آموزش مدیریت ضایعات در توسعه کشاورزی و به روش شبه آزمایشی انجام شد. جامعه آماری شامل 141592 تن از کشاورزان 100000 تن از باغداران و 1242 تن از کارشناسان استان مازندران در سال 99 - 1398 بودند که با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران 1061 تن شامل کشاورزان،باغداران و کارشناسان به عنوان نمونه تعیین شدند و با فرمول تخصیص متناسب، سهم هر گروه در هر شهرستان ازحجم نمونه تعیین و محاسبه شد. برای گردآوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه استفاده شد. به منظور تعیین روایی پرسشنامه از روایی سازه یا میانگین واریانس استخراج شده 6/ave=0 و برای تعیین پایایی از آلفای ترتیبی 79/α=0 ، تتای ترتیبی 81/θ= 0 و پایایی ترکیبی 9/cr =0 استفاده شد. به منظور پردازش داده ها از نرم افزار lisrel8.8 برای تحلیل عاملی تاییدی یا مدل اندازه گیری استفاده شد. یافته ها نشان دادند که، ساختار عاملی و مدل اندازه گیری طراحی شده برای اندازه گیری عامل ها با داده ها از برازندگی خوبی برخوردار بودند. تحلیل مسیر نشان داد در سطح خطای 05/p=0هر سه عامل ایجاد ضایعات محصول های کشاورزی، کاهش ضایعات محصول های کشاورزی و ترویح مدیریت ضایعات محصول های کشاورزی به صورت مستقیم بر توسعه کشاورزی تاثیر مثبت و معنی داری دارند( t>1.96)و از بین عامل ها،عامل ترویج مدیریت کاهش ضایعات بیش ترین تاثیر را بر توسعه کشاورزی( t =6.53 و β=0.30 )داشته است. نتایج بدست آمده از مدل نهایی عامل ترویج مدیریت کاهش ضایعات را موثرترین عامل در توسعه کشاورزی نشان داد.

structural model of waste management extension and education in agricultural development of mazandaran,iran

lack of clear and codified scientific methods for agricultural waste management extension education (awmee) in the country is the most agricultural impresive problem. therefore, it is worth considering that by applying an appropriate model of waste management extension education, agricultural development will bost in iran. this applied research was conducted with the aim of designing a structural model waste management extension education in agricultural through quasi-experimental method.the statistical population consisted of 242,235 farmers, gardeners and experts of mazandaran province. in each group, 1061 participants were determined as a sample using cochran’s sampling formula. a questionnaire was used to collect required data. in order to determine validity of the questionnaire, construct validity average variance extracted ave= 0.6 calculated and to determine the reliability, ordinal alpha coepicient (α=0.80), (θ=0.81) and cumulative reliability coefficient (cr=0.90) were used. data analyses was performed using lisrel8.8 software for confirmatory factor analysis. results showed that the factor structure and measurement model designed to measure (awmee( factors and the data were in good shape for analysis. results the path analysis showed that at p= 0.05, causing of agricultural waste, agricultural extension education waste management,waste reduction factors have a direct and significant positive effect on agricultural development (t> 1.96) and among them agricultural extension education waste management had the greatest impact on agricultural development (t = 6.53 and β =0.30). also, based on the results of the final model, it can be said that the factor promoting waste reduction management had the greatest impact on agricultural development.