طراحی الگو کارآفرینی اجتماعی سازمانی: پژوهشی کیفی مبتنی بر نظریه داده بنیاد

هدف از این مطالعه واکاوی مبحث کارآفرینی اجتماعی سازمانی است. روش پژوهش برحسب هدف، کاربردی و برحسب گردآوری داده‌ها، پژوهشی کیفی مبتنی بر نظریه داده بنیاد است. این پژوهش در سازمان کمیته امداد خمینی و در بازه زمانی بین 97 تا 99 انجام شد. داده‌ها از طریق مطالعه منابع مستند و مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته با 15 نفر از مدیران ارشد، میانی و کارشناسان کمیته امداد خمینی و همچنین کارشناسان فعال در حوزه کارآفرینی اجتماعی سازمانی، از طریق نمونه‌گیری هدفمند جمع‌آوری شد. در مرحلۀ کد گذاری باز،257 کد مقدماتی از تحلیل مصاحبه‌ها شناسایی شد. در دومین مرحله، کد گذاری محوری با استفاده از سازه‌های مدل کد گذاری محوری حول پدیده مورد بررسی انجام شد. بر اساس یافته‌های پژوهش، مفهوم خودکفائی و اشتغال به‌عنوان پدیده محوری انتخاب شد. شرایط علی در قالب دودسته عوامل محیطی و سازمانی جای گرفتند و شش مقوله اصلی شامل قابلیت­های سازمان، اقدامات حوزه بازاریابی، اقدامات حوزه تجاری، اقدامات حوزه اجتماعی، اقدامات حوزه طراحی و پیشنهاد شغل، اقدامات حوزه مشاوره شغلی، ضمانت سهل‌الوصول برای مددجو، راهبری شغلی و عوامل محیطی به‌عنوان راهبرد انتخاب شدند. عوامل مداخله‌گر در دودسته تقویت‌کننده و تضعیف‌کننده شناسایی شدند. استراتژی سازمان، سیاست‌های اجرائی اشتغال کمیته امداد، برنامه‌ها و اقدامات مدیریتی، برنامه‌های آموزش شغلی، ثبات مدیریت و برون‌سپاری به‌عنوان عوامل زمینه و بسترساز کارآفرینی اجتماعی سازمانی تعیین شدند درنهایت پیامدهای کارآفرینی اجتماعی سازمانی در سه سطح خرد، میانی و کلان تعیین شدند.

designing a corporate social entrepreneurship model: qualitative research based on grounded theory

the main objective this study is to investigate the issue of corporate social entrepreneurship. in terms of purpose, this study is an applied one, and in terms of data collection it is a qualitative research based on grounded theory. data were collected using purposive sampling through the study of documented sources and semi-structured interviews with 15 senior and executive managers and experts of the imam khomeini relief foundation, as well as experts who were active in the field of corporate social entrepreneurship. in the open coding phase, 257 introductory codes were identified from the interview analysis. in the second stage, axial coding was performed using the structures of the axial coding model around the topic of the study. based on the research findings, the concept of self-sufficiency and employment was selected as the central phenomenon. causal conditions were categorized in environmental and organizational factors and six main categories including organizational capabilities, marketing measures, business measures, social measures, job design and job offers, job counseling measures, easy access guarantee for the client, career guidance and environmental factors were selected as strategies. interfering factors were identified as either amplifier or attenuator. organizational strategy, executive employment policies of the imam khomeini relief foundation, management plans and actions, job training programs, management stability and outsourcing were identified as the underlying factors of corporate social entrepreneurship. finally, the consequences of corporate social entrepreneurship were determined at three levels, including micro, medium and macro levels.