شناسایی و دسته‌بندی عوامل تعیین‌کنندۀ عملکرد نوآوری بنگاه‌های بخش مواد پیشرفته در ایران

مواد پیشرفته یکی از حوزه‌های دانش‌بنیان است که طی سال‌های اخیر در حال تبدیل شدن به یک بخش صنعتی مستقل در ایران است. نوآوری در این حوزه افزون‌بر اهمیت اقتصادی، اهمیت راهبردی نیز دارد. در نتیجه، شناخت مجموعه عوامل تعیین‌کنندۀ عملکرد نوآوری بنگاه‌های این بخش، بسیار حائز اهمیت است. در این مقاله با تکیه بر نگرش سیستم باز به نوآوری در بنگاه، تلاش شد با در نظر گرفتن دو بعد اصلی عوامل درون‌بنگاهی و برون‌بنگاهی، عوامل تعیین‌کنندۀ عملکرد نوآوری شناسایی و دسته‌بندی شوند. این پژوهش بر حسب هدف، کاربردی و از نظر نوع داده، کیفی محسوب می‌شود که راهبرد  تحقیق آن بر مطالعۀ چندموردی استوار است. جامعۀ آماری تحقیق شامل 370 شرکت دانش‌بنیان بخش مواد پیشرفته می‌باشد؛ که با روش نمونه‌گیری هدفمند 5 شرکت به‌عنوان موارد مطالعه انتخاب و با 9 نفر از مطلعان کلیدی مصاحبه‌های نیمه‌ساخت‌یافته انجام شد. داده‌های کیفی مبتنی بر فرایند نظام‌مند کدگذاری، تحلیل شدند. برای اعتباریابی نتایج نیز از روش گروه کانونی استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که 64 عامل تعیین‌کنندۀ عملکرد نوآوری را می‌توان در قالب 6 مولفه ویژگی‌های جمعیت‌شناختی، ویژگی‌های راهبردی، شایستگی‌های سازمانی، ویژگی‌های بخش، ویژگی‌های محیط علم و فناوری و ویژگی‌های محیط کسب‌وکار دسته‌بندی کرد. شناخت این مولفه‌ها و عوامل مربوط به آن‌ها هم برای مدیران بنگاه‌های این بخش و هم برای سیاستگذاران در سطوح مختلف راهگشا خواهد بودمواد پیشرفته یکی از حوزه‌های دانش‌بنیان است که طی سال‌های اخیر در حال تبدیل شدن به یک بخش صنعتی مستقل در ایران است. نوآوری در این حوزه افزون‌بر اهمیت اقتصادی، اهمیت راهبردی نیز دارد. در نتیجه، شناخت مجموعه عوامل تعیین‌کنندۀ عملکرد نوآوری بنگاه‌های این بخش، بسیار حائز اهمیت است. در این مقاله با تکیه بر نگرش سیستم باز به نوآوری در بنگاه، تلاش شد با در نظر گرفتن دو بعد اصلی عوامل درون‌بنگاهی و برون‌بنگاهی، عوامل تعیین‌کنندۀ عملکرد نوآوری شناسایی و دسته‌بندی شوند. این پژوهش بر حسب هدف، کاربردی و از نظر نوع داده، کیفی محسوب می‌شود که راهبرد  تحقیق آن بر مطالعۀ چندموردی استوار است. جامعۀ آماری تحقیق شامل 370 شرکت دانش‌بنیان بخش مواد پیشرفته می‌باشد؛ که با روش نمونه‌گیری هدفمند 5 شرکت به‌عنوان موارد مطالعه انتخاب و با 9 نفر از مطلعان کلیدی مصاحبه‌های نیمه‌ساخت‌یافته انجام شد. داده‌های کیفی مبتنی بر فرایند نظام‌مند کدگذاری، تحلیل شدند. برای اعتباریابی نتایج نیز از روش گروه کانونی استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که 64 عامل تعیین‌کنندۀ عملکرد نوآوری را می‌توان در قالب 6 مولفه ویژگی‌های جمعیت‌شناختی، ویژگی‌های راهبردی، شایستگی‌های سازمانی، ویژگی‌های بخش، ویژگی‌های محیط علم و فناوری و ویژگی‌های محیط کسب‌وکار دسته‌بندی کرد. شناخت این مولفه‌ها و عوامل مربوط به آن‌ها هم برای مدیران بنگاه‌های این بخش و هم برای سیاستگذاران در سطوح مختلف راهگشا خواهد بود