آشنایی با مرکز مطالعات و پ‍ژوهشهای ارتش بیست میلیونی (پژوهشکده بسیج)

مقدمه مرکز مطالعات و پژوهشهای ارتش بیست میلیونی با هدف انجام مطالعات و پژوهشهای بنیادی، کاربردی و توسعه ای در راستای تحقق ارتش بیست میلیونی و توسعه تفکر بسیجی و افزایش کاربرد نیروهای سازمان یافته بسیج شروع به کار نموده است.- تاریخچهاستفاده از روشهای علمی و بهره گیری از « پژوهشهای کاربردی»، از ابتدای شروع جنگ تحمیلی با حضور نیروهای مردمی در جنگ و بحرانهای داخلی همیشه مورد نظر برنامه ریزان و فرماندهان سپاه و مسیولین نظام بوده است. اسناد و مدارک داخلی و نیز نتایج سمینارها و نشست های علمی که در زمینه های علوم دفاعی و امنیت ملی در طول دهه اخیر در کشور تشکیل شده است، حاکی از بهره گیری قابل توجه از چنین پژوهشهایی می باشد. این مرکز با توجه به وسعت کار، تنوع اقشار و ماموریتهای بسیج و ضرورت امر تحقیق در این رابطه همزمان با تشکیل نیروی مقاومت بسیج آغاز به کار نمود و سپس در تشکیلات پیشنهادی نیروی مقاومت بسیج به تایید ستاد کل نیروهای مسلح رسید.- تشکیلات مرکز مطالعات از آغاز، فراز و نشیبهای زیادی را در سازماندهی، مدیریت و تشکیلات پشت سر گذاشته است. این فراز و نشیبها همگی در راستای بکارگیری نظر و عمل، تیوری و تجربه، نظامی گری و پژوهشگری و جنبه های دیگری بوده که در روند شکل گیری یک مرکز مطالعاتی و پژوهشی- اجتماعی و نظامی- به آنها نیاز می باشد.درحال حاضر این مرکز با ارکان الف) فرماندهی ب) معاونت پژوهش ج) شورای پژوهشی و گروههای تحقیقات علوم انسانی، علوم دفاعی و علوم استراتژ‍یک بسیج مشغول فعالیت است. شورای پژوهشی مرکز با بکارگیری کارشناسان، پژوهشگران و مشاوران متعددی تشکیل شده است که در رشته های مختلفی نظیر تاریخ، روانشناسی، مدیریت، اقتصاد، علوم اجتماعی، علوم نظامی و اسلامی فعالیت دارند. افراد فوق الذکر درجات علمی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی برخوردار می باشند.- فعالیتها فعالیتهای انجام شده این مرکز از آغاز تاکنون بطور اجمال بشرح زیر قابل بیان می باشد.الف: سمینارها وکنفرانس هاتاکنون پنج عدد سمینار وکنفرانس با عناوین ذیل در راستای اهداف بسیج تشکیل گردیده است.1-کنفرانس بسیج و امنیت ملی( نشست اول) سال 1369.2-کنگره زنجان سال 1370.3-کنفرانس بسیج و امنیت ملی(نشست دوم) سال 1370.4-سمینار توان ملی در بعد نیروی انسانی و سازمان سال 1370.5-کنفرانس بسیج و امنیت ملی(نشست سوم) سال 1371.ب: طرحهای پژوهشیبا توجه به اهداف اساسی تاسیس مرکز، انجام تحقیقات کاربردی، نظری و بنیادی در راستای ماموریت های بسیج، تاکنون تعداد 17 طرح تحقیقاتی به تصویب شورای پژوهشی مرکز رسیده است که تعدادی از آنها به پایان رسیده و تعدادی دیگر نیز در دست انجام است. درحال حاضر نیز تعدادی طرح در زمینه های گوناگون جهت تصویب درحال مطالعه و بررسی می باشد.طرحهای پژوهشی پایان یافته1)نظرسنجی خواهران بسیجی(مرحله اول): این طرح به بررسی نظرات گروهی از خواهران بسیجی و غیربسیجی درباره امر به معروف و نهی از منکر پرداخته است.2)نظرسنجی خواهران بسیجی (مرحله دوم): این طرح به بررسی آگاهی و نگرش گروهی از خواهران بسیجی در مورد مفاسد اجتماعی و منکرات درجامعه تهران (از امر به معروف و نهی از منکر) پرداخته است.3)بررسی وضعیت روانی خواهران آموزش نظامی: این طرح به کمک تست (mmpi) به ارزیابی وضعیت روانی خواهران درحین دوره های نظامی پرداخته و در ضمن نقطه نظرات آنان را نیز در مورد آموزش نظامی مورد بررسی قرار داده است.4)طرح بررسی ریشه های درگیری شهرها: هدف کلی از انجام این پژوهش بررسی عوامل موثر بر پیشگیری از ناآرامی های اجتماعی است. بدین منظور نظرات گروههای بسیج، مردم عادی، مسیولان و عاملین درگیری شهرهای اراک، شیراز و مشهد مورد بررسی و مقایسه قرارگرفته است.طرحهای پژوهشی در دست اجرا 1)پروژه تهاجم فرهنگی: این طرح یکی از بزرگترین طرحهای پژوهشی مرکز است که از اسفندماه 1371 شروع شده است. هدف از اجرا این طرح شناخت جامع از پیشینه تهاجم فرهنگی در ایران، انواع آن، نحوه شیوع آن، عوامل موثر در گسترش و کنترل آن و ارایه طریق و روشهای پیشگیری، بویژه با استفاده از نقش بسیج می باشد.2)بررسی وضعیت گردانهای عاشورا: این طرح به بررسی تاریخچه وضعیت گذشته و حال گردان های عاشورا درچند قسمت کشور پرداخته، نقاط قدرت و ضعف و نیز نحوه افزایش کارایی آنها را ارزیابی می کند.3)طرح بررسی ارتشهای مردمی جهان: این طرح مطالعه ای در مورد وضعیت (جذب، فراخوانی،آموزش، بکارگیری و...) ارتشهای مردمی در چند کشور جهان است.4)طرح بررسی ساختار جمعیتی ارتش بیست میلیونی: این طرح در جهت بیان حجم واقعی بسیج براساس آمار و اطلاعات می باشد. درضمن چگونگی توزیع و هرم ساختار جمعیتی و سازمانی ارتش بیست میلیونی براساس اطلاعات و آمار موجود نیز بازگو خواهد شد.5)بررسی چگونگی فعالیتهای بسیج دانش آموزی در ایام فراغت و تعطیلات.6)کتابنامه موضوعی- توصیفی تهاجم فرهنگی.7)پروژه بررسی نحوه کمک به بودجه نیروی مقاومت بسیج از منابع سایر نهادها.8)علل فردی، اجتماعی و سازمانی رکود پایگاهها از نظر بسیجیان و مسیولین.9)بررسی پایگاههای بسیج در مساجد و ارایه الگوی مناسب.10)بررسی پایگاههای بسیج در ادارات و ارایه یک الگوی مناسب و تعیین جایگاه قانونی آن.11)بررسی مجموعه قوانین و مقررات بسیج.انتشارات موضوعات زیر مجموعه انتشاراتی است که مرکز از بدو پیدایش به آنها پرداخته است:1)بولتن علمی- خبری در سه شماره(1-2-3)2)عوامل موثر در بسیج مردمی3)در امتداد خط رهبری4)پرتو خورشید5)بسیج و امنیت ملی6)در مسیر تحقق ارتش بیست میلیونی7)نقش زنان در دفاعمجله علمی- پژوهشی بسیجبه منظور برخورداری و استفاده از آخرین دستاوردهای علمی و پژوهشی، مرکز مطالعات و پژوهش های ارتش بیست میلیونی اقدام به انتشار مجله« بسیج» نموده است.مرکز مطالعات و پژوهشهای ارتش بیست میلیونی با توجه به مردمی بودن بسیج و با اعتقاد راسخ به اینکه تنها راه دستیابی به اهداف پژوهشی را، یاری جستن از دیدگاه ها و نظرات صاحبنظران و پژوهشگران بسیجی می داند، از این رو ازکلیه اساتید، دانشجویان و دست اندرکاران امور فرهنگی درخواست می نماید تا نقطه نظرات پیشنهادی، انتقادی و ارشادی خود را به این مرکز ارسال نموده و با همکاری خود، در افزایش توان علمی- پژوهشی، این مرکز را یاری نمایند.