استخراج مولفه‌های تحقق حکمرانی مشارکتی در جامعه اسلامی بر اساس تعالیم زیارت اربعین حسینی

حکمرانی مشارکتی زمینه را برای تصمیم‌گیری، اجرا و نظارت مردم در مناسبات اجتماعی و سیاسی فراهم می‌کند و این الگو می‌تواند منجر به رشد و پیشرفت آحاد جامعه، تقویت سرمایه اجتماعی، افزایش عدالت و انسجام اجتماعی شود. با بررسی‌های انجام‌شده می‌توان شواهد زیادی راجع به اهمیت و ابعاد حکمرانی مشارکتی در آموزه‌های دینی و سنت اهل‌بیت (ع) استخراج نمود. یکی از نمونه‌های موفق حکمرانی مشارکتی در عصر حاضر، پدیده اربعین حسینی است که توجه بسیاری از سیاستمداران و پژوهشگران را به خود جلب کرده است. شناسایی ابعاد و شاخص‌های این پدیده بی‌نظیر می‌تواند مسیر دستیابی به حکمرانی مشارکتی را در ساحات اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی روشن کند. از این رو، مصاحبه‌های مهمی با اندیشمندان شیعه در خصوص ابعاد و شاخص‌های پدیده اربعین حسینی انجام‌شده است. این مصاحبه‌ها با روش کیفی تحلیل مضمون بررسی‌شده‌اند و شاخص‌های شناسایی شده در آن، ذیل مدل سه شاخگی دسته‌بندی‌شده‌اند. این مدل، دلالت‌هایی از مشارکت در پدیده اربعین را مبتنی بر زمینه، ساختار و محتوا ارائه می‌کند. با شناسایی ابعاد مختلف این مشارکت عظیم اجتماعی و بررسی دلالت‌های آن، می‌توان از این پدیده به‌عنوان الگوی عملیاتی موفق جهت تحقق حکمرانی مشارکتی در نظام جمهوری اسلامی استفاده نمود.