ارزیابی و رتبه‌بندی روش‌های صادرات گازطبیعی جمهوری اسلامی ایران در شرایط عدم ثبات سیاستی و منطقه‌ای

بازار گاز طبیعی در جهان در چهاردهه اخیر به طور مداوم گسترش یافته و از سوی دیگر ایران به واسطه برخورداری از دومین ذخایر گازی جهان می‌تواند از بازیگران کلیدی این بازار باشد. هدف اصلی این پژوهش مطالعه و مقایسه روش‌های مختلف صادرات گاز جمهوری اسلامی ایران با عنایت به اقتضائات کشور در ابتدای دهه 1400 و تغییرات رخ‌داده در فضای اقتصادی کشور در طول دهه 1390 از جمله تشدید تحریم‌ها است. لذا سوال اصلی این پژوهش آن است که: کدام‌یک از روش‌های مرسوم برای صادرات گاز، برای جمهوری اسلامی ایران در ابتدای دهه 1400 از منظر معیارهای تخصصی حوزه بالاترین اولویت را دارد؟روش پژوهش: در این پژوهش پس از مطالعه منابع و اسناد کتابخانه‌ای و یافتن مدل مفهومی و روش‌های متفاوت صادرات گاز طبیعی در جهان، از فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی برای رتبه‌بندی نتایج حاصله استفاده شده است.نتایج نشان می‌دهد با در نظر گرفتن معیارهای در دسترس بودن زیرساخت ها، وجود منابع سرمایه ای، وجود نهادهای نرم، و وابستگی به روابط سیاسی؛ گزینه های تبدیل گاز طبیعی به محصولات پتروشیمی و سپس برق بالاترین اولویت را دارند.

ranking of the ways to export i r i natural gas during turbulence

the main question in this research is about ways to export iranian natural gas. during recent four decades, the market for natural gas has gown steadily. i r iran has second largest resources of natural gas and so, is potentially a major player in this market. but without choosing a wise way to export, all efforts will end in void.after reviewing of related documents and scholar researches, we extracted the current ways to export natural gas and then ranked them with help of analytic hierarchical process (ahp). results show that with regard to infrastructures, investments, institutions and international relationships, turning natural gas into petrochemical commodities is the best ranked way to export.