گفتمان های اسلامی در ترکیه نوین

مساله نوشتار حاضر شناسایی گفتمان های اسلامی در ترکیه نوین است؛ ترکیه ای که در ظاهر و پس از حاکمیت سکولاریسم ترکی نباید هویتی اسلامی در آن وجود داشته باشد ولی علیرغم آن، اسلام همچنان نقشی اساسی در تکوین هویت ترکی دارد. در همین راستا سوال اصلی تحقیق این است که گفتمان‌های اسلامی در ترکیه نوین کدامند و چه مولفه‌هایی دارند؟ فرضیه این تحقیق نیز این است که برخلاف ظاهر، سه گفتمان عمده اسلامی در ترکیه وجود دارند که دال مرکزی همگی آنها، اسلام با متفرعات سکولاریسم و دموکراسی است. در این تحقیق از روش تحلیل گفتمان و اشاره به دال‌های اصلی و شناور استفاده‌شده است. یافته های تحقیق اشاره دارد که تفاوت سه گفتمان عمده اسلامی در ترکیه را می‌توان در دال‌های مرکزی آن‌ها یعنی نوع نگاهشان به اسلام مشاهده کرد؛ گفتمان اسلام اجتماعی گولنی بر اسلام غیرسیاسی به‌عنوان دال مرکزی خود تاکید می‌کند، در مقابل گفتمان اسلام سیاسی اربکانی تنها دال مرکزی خود را اسلام سیاسی دانسته و بر حضور همه‌جانبه دین در اجتماع تاکید دارد. البته گفتمان اسلام سیاسی لیبرال نیز بر اسلام سیاسی تاکید می‌نماید ولی حاضر به قبول حضور همه‌جانبه دین در اجتماع نیست. همچنین از میان این سه گفتمان، گفتمان اسلام سیاسی اربکانی به دلیل نداشتن انسجام در منظومه گفتمانی خود و تاکید هم‌زمان بر اسلام سیاسی همه‌جانبه و سکولاریسم درنهایت محبوبیت خود را ازدست‌ می دهد؛ درحالی‌که دو گفتمان دیگر با مفصل‌بندی صحیح  گفتمانی می‌توانند محبوبیت بالایی در ترکیه کسب نمایند.