مدیریت و برنامه ریزی فضایی مناطق کلانشهری در عصر جهانی شدن اقتصاد (با تاکید بر منطقه کلانشهری تهران)

در دهه های اخیر فرایند جهانی شدن اقتصاد ساختار و سازمان اقتصادی-اجتماعی و فضایی ممالک را بگونه ای ملموس تحت تاثیر قرار داده است. این فرایند با یکپارچه نمودن اقتصاد کشورها، موجب سازمانیابی جدیدی از مناطق شهری بویژه کلانشهرها در مقیاس جهانی شده، که دارای مناسبات و پیوندهای تنگاتنگ اقتصادی و اجتماعی هستند . این مقاله ارتباط فرایند جهانی شدن با توسعه مناطق کلانشهری و بازتابهای این پدیده در مدیریت و برنامه ریزی مکانی-فضایی این مناطق را مورد بررسی قرار داده است. تحقیق به روش توصیفی و تحلیلی و از طریق مطالعه کتابخانه ای و اسنادی انجام گرفته است. نتایج حاصل از مطالعات نظری و موردی مناطق کلانشهری نشان می دهد، که تحولات اخیر در اقتصاد جهانی بازتاب گسترده ای در تعدیل ساختارها و رویکردهای مدیریت و برنامه ریزی مکانی-فضایی این مناطق داشته است. نتایج حاصل از بررسی سیاستها و برنامه های فضایی منطقه کلانشهری تهران نیز نشان می دهد که با وجود گسستگی در دیدگاههای توسعه ، حداقل در سیاستها و برنامه های فضایی دو دهه اخیر به تحولات ناشی از جهانی شدن اقتصاد در مناطق کلانشهری و استفاده از قابلیتها و توانمندیهای بالقوه این منطقه توجه شده است. با این حال به دلیل حاکمیت ساختارهای سنتی مدیریت و برنامه ریزی دولتی، عملاً این منطقه واکنشهای مناسبی به الزامات ناشی از فرایند جهانی شدن اقتصاد نداشته و از جایگاه مناسبی در سطح ملی، منطقه ای و بین المللی برخوردار نمی باشد.