تحلیل جغرافیایی از امکانات وتنگناهای توسعه روستایی درناحیه خلخال

در ناحیه خلخال با توجه به اقلیم نیمه خشک و مدیترانه ای و پراکندگی عوامل طبیعی، میزان جمعیت و ساختار اقتصادی در استقرار و توزیع سکونتگاه های روستایی، نقش دارد و عملکرد فعالیت اقتصادی مبتنی بر بهره کشی از زمین به ویژه زراعت، باغداری و دامداری و دست رسی به منابع طبیعی بخصوص؛ آب، خاک و مراتع تعیین کننده بوده است.عوامل اجتماعی و اداری، بر جمعیت-پذیری و ثبات روستاهای ناحیه تاثیر گذاشته و براساس تحلیل رگرسیونی رابطه بین جمعیت و میزان-برخورداری از انواع خدمات بسیار قوی و معنی دار است.تحت تاثیر عوامل اقتصادی نوعی رابطه سلسله مراتبی برای دست رسی به خدمات بیش تر و سطح برتر از روستاهای کوچک به بزرگ و از روستاهای بزرگ به روستا- شهرها و شهر کوچک در ناحیه وجود دارد.سطوح مختلفی از سلسله مراتب از حداقل سه سطح در بخش مرکزی خلخال ( پیرامون شهر خلخال) تا حداکثر پنج سطح در سایر بخش های ناحیه قابل تشخیص است و سلسله مراتب موجود در توزیع روستاها و امکانات آنها در سطح ناحیه ناهمگون و ناقص است.با توجه به امکانات و تنگناهای ناحیه به نظر می رسد که در صورت برنامه ریزی و سرمایه گذاری های لازم، مرتفع نمودن تنگناهای ناحیه و با بهره گیری از امکانات و قابلیت های آن می توان این ناحیه را به عنوان یکی از کانون های زیستی استان اردبیل و کشور فعال نمود تا ضمن کاهش مهاجرت های بی رویه از ناحیه و کاهش رشد طبیعی جمعیت به نگهداشت و جذب جمعیت در سکونتگاه های شهری و روستایی ناحیه کمک کرد.الگوی پیشنهادی ارایه انواع خدمات براساس سلسله مراتب جغرافیایی و فضایی صورت گرفته است، به طوری که روستا (شامل ؛ روستاهای بسیار کوچک ، کوچک، متوسط و بزرگ) به عنوان کوچک ترین و ناحیه بزرگ ترین واحدجغرافیایی مورد توجه بوده و زیر منظومه روستایی ، منظومه روستایی و خرده ناحیه نیز بین این دو واحد واقع شده اند.