تحلیلی بر ساختار فضایی جمعیت درنظام شهری استان اصفهان طی سال های 1385-1335

یکی از مهم ترین مباحث در نظام شهری هر کشور چگونگی توزیع فضایی جمعیت می باشد که بررسی آن لازمه ی بسیاری از برنامه ریزی های محیطی است. در کشور ما طی چند دهه ی اخیر ناهماهنگی در توزیع مکانی جمعیت، تحت تاثیر مهاجرت روستاییان به شهرها و مهاجرت از شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ هر منطقه تشدید شده است. با توجه به این که نابرابری در اندازه جمعیتی زمینه ساز نابرابری در سایر بخش ها نظیر فعالیت های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی می گردد، از این رو باید در جهت باز توزیع جمعیت برنامه ریزی های جدیدی صورت گیرد. در این پژوهش به منظور بررسی روند تغییرات نظام شهری و چگونگی پراکنش جمعیت و استقرار سکونتگاه های شهری استان اصفهان طی سال های 1335تا 1385 از شاخص ها و مدل های مختلفی نظیر شاخص های نخست شهری، شاخص های تمرکز، مدل آنتروپی، مدل رتبه – اندازه و روش تحلیل نزدیک ترین همسایگی استفاده گردیده است. نتایج حاصل حاکی از آن است که هر چند نظام شهری استان طی پنجاه سال گذشته از نظر کلیه شاخص های ذکر شده تا حدود ناچیزی به سمت تعادل سوق یافته ولی در مجموع به دلیل وجود نخست شهر اصفهان و اختلاف فاحش جمعیتی آن با شهرهای بعدی، ناهمخوانی و عدم تعادل در سلسله مراتب شهری و توزیع فضایی جمعیت استان کاملاً مشهود است. همچنین بر اساس روش تحلیل نزدیک ترین همسایگی، الگوی پراکنش سکونتگاه های شهری استان تصادفی و بدون برنامه ریزی می باشد. لازم به ذکر است که این نحوه بررسی و تحلیل قابل تعمیم به دیگر استان ها نیز می باشد.