تحلیل عوامل موثر برافزایش تاب‌آوری جوامع شهری در برابر همه‌گیری کرونا با رویکرد مدیریت بحران‌اجتماع‌محور(مطالعه موردی: شهر زنجان)

همه‌گیری و شیوع گسترده ویروس کرونا با شتابی کم‌سابقه، زیست بشری و به‌طور خاص شهرها را در معرض یک مخاطره دشوار داده که این بار بیش از آسیب‌های موضوعی و موضعی، کلیت و بقای جوامع شهری را در تمام ارکان آن، در معرض آسیب قرار داده است. مدیریت بحران‌ اجتماع‌محور به‌عنوان روشی نوین در مدیریت بحران به‌منظور مشارکت تمام اقشار جامعه در زمینه‌ی مخاطرات، اثرات بسزایی در کاهش آسیب‌پذیری و درنتیجه زمان پایداری در برابر بلایا در شهرها دارد لذا هدف پژوهش حاضر تحلیل عوامل موثر برافزایش تاب‌آوری جوامع در برابر همه‌گیری کرونا با رویکرد مدیریت بحران‌اجتماع‌محور است. این پژوهش به لحاظ روش توصیفی-تحلیلی و ازلحاظ هدف کاربردی است. شناسایی مولفه‌های پژوهش از طریق بررسی مبانی نظری و تئوریک پژوهش و انجام تحلیل دلفی با مشارکت متخصصین رشتة برنامه‌ریزی شهری در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی به‌عنوان اعضای پانل صورت گرفته است. برای گردآوری داده‌های موردنیاز از روش کتابخانه‌ای و از روش پیمایشی به‌صورت پرسشنامه استفاده شد. در بخش تجزیه‌وتحلیل از مدل تحلیل عاملی تاییدی در قالب مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزار amos نوع مولفه‌ها با توجه به اثرگذاری و اثرپذیری بر سایر مولفه‌ها مورد تحلیل قرار گرفت. تحلیل ساختار ارتباطی عوامل موثر شناسایی‌شده با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی نشان می‌دهد که عوامل شناسایی‌شده دارای ارتباط ساختاری معنادار در خلق جوامع تاب آور در برابر کرونا در شهر زنجان می‌باشد. نتایج همچنین نشان می‌دهد که عامل مشارکت و شبکه‌های اجتماعی (f1) با بار عاملی 0/89، عامل سرمایه اجتماعی (f2) با بار عاملی 0/88، دانش و مهارت‌ها (f3) با بار عاملی 0/85 و آگاهی (f4) با بار عاملی 0/75 بیشترین تاثیر را در خلق جوامع تاب آور در برابر بیماری کرونا دارند.

analysis of effective factors in increasing the resilience of urban communities against the corona epidemic with a community-based disaster risk management approach) the case of zanjan (

during the pandemic and spread of corona virus, human life, and cities were exposed to a difficult risk, which has exposed urban societies in all their elements, more than just local and topical damages. therefore, the current research aims to analyze the effective factors that increase social resilience to the corona epidemic through social crisis management. this research is descriptive-analytical and practical in terms of its purpose. based on an analysis of the theoretical foundations of the research and a delphi method with experts in urban planning who belong to research centers and universities as panelists, the research components were identified. this research used a library method and a survey method in the form of a questionnaire to collect the required data. in the analysis section of the confirmatory factor analysis model in the form of structural equation modeling in amos software, the type of components was analyzed according to the impact and effectiveness on other components. the analysis of the structure of the identified effective factors using confirmatory factor analysis shows that the identified factors have a significant structural relationship in creating resilient communities against corona in zanjan. the results also show that participation and social networks factor (f1) with a factor load of 0.89, social capital factor (f2) with a factor load of 0.88, knowledge and skills (f3) with a factor load of 0.85, and awareness (f4) with a factor load of 0.75, have the greatest effect in creating resilient societies against the corona disease.