افزایش حضورپذیری در فضاهای شهری با رویکرد همساختی رفتار و محیط کالبدی (نمونه موردی: میدان انقلاب شهر اصفهان)

نیاز مردم به مکان‌هایی برای تعاملات اجتماعی و رفع نیازهای روانی یکی از ملزومات زندگی شهری می‌باشد. با درک چگونگی ارتباط محیط و الگوهای رفتاری (همساختی) می‌توان معماران و طراحان شهری را در جهت طراحی فضاهای مناسب یاری نمود. بدین‌منظور میدان انقلاب اصفهان به‌عنوان گره متصل‌کننده دو عنصر تاریخی سی‌وسه‌پل و محور چهارباغ در حاشیه زاینده‌رود، به عنوان نمونه موردی انتخاب شده است. روش تحقیق در این پژوهش، استفاده از روش‌های کمی و کیفی به صورت توامان می‌باشد. در بررسی محدوده موردنظر از تکنیک‌های مشاهده میدانی، عکاسی، و پرسشنامه برای شناخت محدوده و از روش دلفی و نرم‌افزار spss برای تحلیل و ارزیابی معیارها و شاخص‌ها استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که چهار عامل (تعاملات اجتماعی، سیمای محیط (تصویر ذهنی)، تسهیلات و تجهیزات محیطی و کارکرد فضا) در شکل‌گیری قرارگاه‌های رفتاری موثرند. بر اساس تحلیل‌های انجام شده شاخص‌های تنوع فعالیتی و فعالیت‌های جاذب، سهولت دسترسی به فضا، امکان نشستن و گفتگو، تنوع بهره‌برداران و دلبازی به ترتیب با امتیاز 0.0909، 0.0866، 0.0823، 0.0799 و 0.0736 بیشترین میزان تاثیر بر همساختی رفتار و محیط کالبدی دارند.

increasing socialization based on behavior synomorphy and physical environment in urban spaces (a case study of enghelab square in isfahan)

people’s need for places for social interactions and to meet psychological needs is one of the necessities of urban life. by understanding the relationship between environment and behavioral patterns (synapomorphy), it is possible to help architects and urban designers to design suitable spaces. for this purpose, enghelab square of isfahan has been selected for the case study as a joint-maker area of two valuable and historical elements (siosepol bridge and chahar bagh street) on the border of zayandehroud. the research method in this research is based on quantitative and qualitative methods or a mixed one. fieldwork, photography, observation, and questionnaire were accomplished to recognize the area, and the delphi method and spss were used to evaluate synapomorphy criteria and indicators. the obtained results illustrated that four aspects (social interaction, images, environmental facilities, and space function) were the most significant factors in forming behavioral settings. according to the analysis, the indicators like activity variety and attractiveness activities, the easiness of accessibility to spaces, the possibility to sit and talk, the diversity of utilization, and arbitrariness with scores of 0.0909, 0.0866, 0.0823, 0.0799, and 0.0736 respectively have the most effect on synapomorphy of behavior and physical environment.