ارزیابی ظرفیت تاب‌آوری شهری در برابر خطر زمین لرزه با تاکید بر ابعاد اقتصادی و کالبدی زیرساختی(مطالعه موردی: منطقه 12 تهران)

هدف از پژوهش حاضر ارزیابی مقادیر شاخص‌های ابعاد اقتصادی و زیرساختی تاب‌آوری منطقه 12 تهران در برابر زمین‌لزره می‌باشد که بر اساس حد بهینه در سطح جهانی ارزیابی شده است. به منظور تعریف حد بهینه در پژوهش مقدار عددی هر شاخص در مناطقی در سطح جهان که تاکنون در آنها بحران‌های متعدد اتفاق افتاده که در برابر آن تاب‌آور بوده‌اند (مثل ژاپن و کالیفرنیا) به عنوان حد بهینه تاب‌آور بودن هر شاخص در نظر گرفته شده است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی است. در این راستا، پس از مروری بر متون نظری و تجربی حاکم بر تاب‌آوری، به ارائه مدلی مفهومی برای ارزیابی میزان تاب‌آوری در سطح منطقه پرداخته شد. سپس با تعریف معیارها و شاخص‌ها در ابعاد اقتصادی، کالبدیزیرساختی، میزان تاب‌آوری در منطقه 12 تهران در برابر زمین‌لرزه با حد بهینه آنها مقایسه شد که نتایج یافته‌ها حاکی از این است که در بین شاخص‌های اقتصادی، سه معیار نوع کسب و کار، مقیاس کسب و کار و سطح اشتغال مورد ارزیابی قرار گرفت که هر سه شاخص پایین‌تر از حد بهینه قرار دارند. در بین شاخص‌های کالبدی– زیرساختی همه شاخص‌ها پایین‌تر از حد بهینه قرار دارند و در بین آن‌ها شاخص تراکم ساخته شده با فاصله 94 درصدی از حد بهینه (1) بیشترین اختلاف را با حد بهینه دارد.

Assessing the Urban Resilience against the Seismic Risks with Emphasis on Economic, Physical, and Infrastructural Dimensions (A Case Study of the Dist. 12 of Tehran)

The present research aimed to assess the quantity of indicators of economic and physicalinfrastructural aspects of resilience in Dist. 12 of Tehran against earthquake which has been assessed according to the optimal rate at the universal level. In order to define the optimal rate in the research, the numerical value of each index in the regions throughout the world where multiple crises have occurred (such as Japan and California) have been considered as the optimal level of resilience for each factor. The method of research in this study is descriptiveanalytical. Therefore, after doing the theoretical and empirical review of literature about the resilience, the researchers presented a conceptual model for assessing the quantity of resilience throughout the region. Giving the definitions of the criteria and factors at the economic and physicalinfrastructural levels, the researchers compared the quantity of resilience against earthquake at its optimal level. The results of the findings indicated that among the economic indicators, three criteria of the type of business, the scale of business and the level of employment which had been examined were all below the optimal level. Among the physicalinfrastructural indices, all indices were below the optimal level, and among them, the density index constructed with a distance of 94% from the optimal level (1) had the highest difference with the optimal level.