بررسی آلودگی برنج های مصرفی وارداتی به مایکوتوکسین و قارچ های مولد آن در شهر زابل

مقدمه: اثرات مضر مایکوتوکسین ها بر اندام های مختلف بدن انسان و حیوان شدید و زیان های اقتصادی ناشی از آن ها وسیع می باشد. آلودگی غلات و به ویژه برنج به انواع مایکوتوکسین به عنوان مسیله ای مهم در حوزه بهداشت مواد غذایی و سلامت عمومی جامعه مطرح است. با عنایت به جایگاه ویژه برنج در سبد غذایی خانوارهای ایرانی و مصرف بالای برنج و مشتقات آن ، تحقیق حاضر با هدف بررسی آلودگی برنج های وارداتی مصرفی شهرستان زابل از نظر آلودگی به مایکوتوکسین ها و قارچ های مولد آن انجام شد.روش کار: در این پژوهش، تعداد 123 نمونه برنج به روش غیراحتمالی آسان جمع آوری و پس از اندازه گیری رطوبت دانه های آن ها، نمونه ها از نظر آلودگی قارچی مورد بررسی قرار گرفتند. در این بررسی، چهار نوع مایکوتوکسین رایج برنج شامل: آفلاتوکسین ، اکراتوکسین، زیرالنون و داکسی نیوالنول با استفاده از روش hplc اندازه گیری شدند. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.یافته ها: میانگین رطوبت دانه های برنج 53/0±59/11 بود. بررسی آزمایشگاهی نشان داد که از 123 نمونه مورد آزمایش، تعداد 34 نمونه (6/27 درصد) دارای آلودگی عمقی با تهاجم قارچ به بافت برنج می باشند. بیش ترین آلودگی به ترتیب مربوط به آسپرژیلوس نیجر (7 نمونه، 7/5 درصد)، آسپرژیلوس فلاووس (5 نمونه، 1/4 درصد) و پنی سیلیوم و کاندیدا هرکدام (4 نمونه، 3/3 درصد) بود. در هیچ کدام از نمونه ها، آلودگی مایکوتوکسینی بیش از میزان مجاز مشاهده نشد.نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که با وجود آلودگی قارچی نمونه ها، آلودگی به مایکوتوکسین در همه نمونه ها صفر یا نزدیک به صفر است. این نتایج با گزارشات سازمان استاندارد کشور در خصوص آلودگی مایکوتوکسینی برنج های وارداتی مطابقت دارد.